\v 16 Yakup maranakatn Yusup aki Maria, nang maranakatn Yesus nang disabut Karistus.
\p
\v 17 Jadi saluruhe ada; ampat balas katurunan dari Abraham sampe Daut, ampat balas katurunan dari Daut sampe pambuangan ka Babel, ba ampat balas katurunan dari pambuangan ka Babel sampe Karistus.
\p
\v 18 Kalahiran Yesus Karistus saparati aya nyian: Pada waktu koa Maria, uwe'k-E, batunangan ba Yusup, rupae e ia babuntikng dari Roh Baraseh, sanape ia badua koa idup jaji aki bini.
\v 19 Barang Yusup akie urakng nang tulus atie na ia bai ngarusak dama binie ka muha umum, ia bamaksut nyareatna'k ia sacara diam-diam
\v 20 Tapi sawaktu ia nimbang maksut koa, malaekat Jubata kateaatn ka ia kadaapm mimpi tarus bakata: “Yusup, anak Daut, amelah kao gai'k naap Maria untu' jaji bininyu, barang anak nang kadaapm buntiknge koa dari Roh Baraseh.
\v 21 Ia ana akan maranakatn anak nang laki, kao ana akan mare Ia dama Yesus, barang Ia lah nang ana akan nyalamatatn umat-Te dari dosa.”
\v 23 “Sasidie, anak dara koa akan babuntikng ba maranakatn seko kamuda laki, ba kabatne akan mare Ia dama Imanuel"- nang baarti: Jubata nyaratai diri'k.
\v 2 lalu batanya-tanya: “Dimae gek Ia, raja urakng Yahudi nang baru dimaranakatn koa? Kami udah nee bintakng-Nge ka Timur kami atakng untu nyambaha Ia.
\v 6 Hei kao Betlehem, tanah Yehuda, kao sakai-kai buke'lah nang terenek ka antara dangan nang mamarentah Yehuda, barang dari kaolah akan bangkit seko urakng pamimpin, nang akan ngiringan umat-Ku Israel.”
\v 8 Tarus ia nyuruh kabatne ka Betlehem, jakatae: “Ampuslah ba salidiki' sacara nautu hal-hal manganai' Kamuda'k koa lalu bijaklah salapas kao namuan Ia, kabariklah ka aku biar aku pun atakng nyambah Ia.”
\v 9 Apas nangar kata-kata raja koa, barangkatlah kabatne. Tee'lah, bintakng nang kabatne nee ka Timur koa nohoi'k kabatne sampe namus lalu baranti ka atas tampat, dimae Anak koa barada.
\v 11 Tarus taama'k lah kabatne ka daapm rumah koa, lalu nee Kamuda'k koa ba Maria uwe'k-E, tarus sujut nyambah Ia. Kabatne pun mukai tampat harta bandae, lalu mareatn parsembahan ka-Ia, yakoa amas, kamayan ba mur.
\v 12 Barang di maringatatn kadaapm mimpi, biar ame muakng ka Herodes, tarus puaknglah kabatne koa ka nagarie malalui' maraga lain.
\v 13 Apas urakng-urakng Majus koa barangkat, kateatnlah malaekat Jubata ka Yusup daapm mimpi tarus bakata: “Umpatlah, taaplah Kamuda'k koa ba uwek-E, darilah ka Mesir ba diamplah ka naun sampe Aku bafirman ka kao, barang Herodes mao' ngaguik Kamudak koa untu' munuha' Ia.”
\v 16 Sawaktu Herodes nauan, kade ia udah dingaloki di urakng-urakng Majus koa, ia bera sidi. Lalu ia nyuruh munuhi samua kamuda'k ka Betlehem ba sakitare, kamuda'k nang ba umur dua tahutn ka babah, sasuai ba waktu nang ia nauan dari urakng-urakng Majus koa.
\v 17 Sasuai koa ganaplah firman nang di nyampeatn di nabi Yeremia:
\v 21 Lalu Yusup pun umpatlah, ia naap Kamuda'k koa ba uwek-E tarus ampus ka tanah Israel
\v 22 Tapi apas ia nangar, kade' Arkelaus jaji raja ka Yudea nganti Herodes, apak e, ia gai'k ka naun. Barang dinasehati' ka daapm mimpi, ampuslah Yusup ka daerah Galilea.
\v 23 Dah sampe ka naun ia pun badiapm ka sabuah kota' nang badama Nasaret. Hal koa jaji supaya ganaplah firman pakataatn Jubata nang di nyampeatn di nabi-nabi, kade Ia akan di sabut: Urakng Nasaret.
\v 2 “Batobatlah, barang karajaan Saruga udah samak!”
\v 3 Sasidie ia koa lah nang dimaksut di nabi Yesaya sawaktu ia bakata: “Ada suara nang ngampak-ngampaki ka padakng gururn: Siapatnlah maraga untu' Jubata, ocoratnlah maraga untu' Ia.”
\v 4 Yohanes make jubah bulu onta ba ikat pinggang kuit, ba makanane buntak ba madu daapm abut.
\v 5 Tarus ataknglah panduduk Yerusalem, dari saluruh Yudea ba saluruh daerah sakitar sungai Yordan.
\v 6 Lalu sambi ngakoik dosae, dangan koa dibaptis di Yohanes ka sungai Yordan.
\p
\v 7 Tapi waktu ia nee manyak urakng Farisi ba Saduki atakng untu di baptis, bakatalah ia ka kabatne: Hoi kao katurunan uwar baludak. Sae gek nang ngataatn ka kao, kade kao bisa dariaatn diri'k nyu dari ukuman nang ana atakng?
\v 8 Jadi hasilatn lah buah nang sasuai ba pertobatan.
\v 9 Ba amelah kao kira, kade kao bisa bakata daapm atinyu: Abraham koa kan apak kami! Sasidie aku bakata ka kao: Jubata bisa nyajiaatn anak-anak untu Abraham dari batu-batu nyian!
\v 10 Kapak udah dinyiapatn ka akar puhutn, ba satiap puhutn nang ina mangasilatn buah nang baik, pasti ditabakng ba dibuakng ka daapm api.
\p
\v 11 Aku maptis kao ba aik untu' tanda pertobatan, tapi Ia nang atakng ana dari aku labih ba kuasa dari pada aku, aku ina pantas ngapasatn kasut-Te. Ia ana maptis kao ba Roh Baraseh ba api ugak.
\v 12 Alat panampi'k udah ka kokot-Te. Ia mao'k marasehatn tampat pangirikatn-Ne ba ngomoan gandum-Me ka daapm angko, tapi dabu jerami koa ana Ia tunu ka daapm api nang ina tapadaman.
\p
\v 13 Lalu ataknglah Yesus umpat dari Galilea ka Yordan ka Yohanes untu' di baptis dihe.
\v 6 lalu bakata ka-Ia: “Kade Kao Anak Jubata, jantuatnlah dirik-Nyu ka babah, barang ada tatulis: Parihal Kao, Ia maok marentahatna'k malaekat-malaekat-E nyingkap Kao ka atas kokote, biar pahaNyu ame tarantuk ka batu.”
\v 18 Sawaktu Yesus bajaatn nutuatni'k danau Galilea, Ia nee dua urakng adik-baradik, yakoa Simon nang di nyaruk Petrus, ba Andreas, adi'e. Kabatne agik nabaratn jala ka danau, barang kabatne panjala ikatn.
\v 21 Apas Yesus ampus dari koa, Ia nee ugak dua urakng adik baradik, yakoa Yakobus anak Zebedeus ba Yohanes adi'e, basama-sama apak kabatne koa, Zebedeus agik ngarapiatn jala ka daapm parahu. Yesus nyaruik kabatne.
\v 22 Tarus kabatne bijak ningaatn parahu ba apak e, lalu nunaan Ia.
\p
\v 23 Yesus pun bakuliling ka saluruh Galilea; Ia ngajar daapm rumah-rumah ibadat ba maritaatn Injil Karajaan Jubata ba ngilangan sagala panyakit ba kalamahan ka antara bangsa koa.
\v 24 Lalu tasiarlah kabar parihal Ia ka saluruh Siria ba di ngicaknglah ka Ia samua urakng nang buruk kaadaane, nang mandarita babagai panyakit ba sinsara, nang karasukatn, nang gila babotn, nang lumpuh, lalu Yesus nyamuhan dangan samua koa.
\v 25 Tarus urakng manyak rami-rami nunaan Ia. Dangan baatangan dari Galilea ba dari Dekapolis, dari Yerusalem ba dari Yudea ba dari sabarang Yordan.
\c 5
\cl Pasal 5
\p
\v 1 Sawaktu Yesus nee urakng manyak koa, naiklah Ia ka atas bukit apas koa Ia duduk, ataknglah murit-murit-Te ka Ia.
\v 2 Tarus Yesus pun mulai bakata ba ngajar kabatne, jakata-E:
\v 14 Kao adalah tarakng dunia. Kota' nang barada ka atas bukit ina mungkin tataporatn.
\v 15 Agik pun urakng ina ngidupatn lampu lalu dinarohatn ka babah gantang, tapi ka atas tampat lampu tarus bisa narakngi samua urakng ka daapm rumah koa.
\v 18 Barang Aku bakata ka kao: Sasidie salama nape ilang angit ba bumi nyian, sege'k iota gek sege'k titik pun ina akan di ilangan dari ukum Taurat, sanape samua koa jaji.
\p
\v 19 Barang koa sae nang niadaatn sete pun parentah ukum Taurat sakaipun nang paling enek, ba ngajaratn aya koa ka nang lain, ia akan nuduki' tampat nang paling babah ka daapm Karajaan Saruga; tapi sae nang ngalakukan ba ngajaratn sagala parentah-parentah ukum Taurat, ia akan nuduki' tampat nang tingi ka daapm Karajaan Saruga.
\v 20 Sasidie Aku bakata ka kao: Kade idup kaagamaan nyu ina labih banar dari pada idup kaagamaan ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, sasidie kao ina akan taama'k ka daapm Karajaan Saruga.
\p
\v 21 Kao udah nangar nang di firmankan ka enek moyang diri'k: Ame munuh; sae nang munuh harus diukum.
\v 22 Tapi Aku bakata ka kao: Satiap urakng nang bera ka kamaruk'e harus di ukum; sae nang bakata ka kamaruk'e: Kafir! harus di adapatn ka Mahkamah Agama ba sae nang bakata: jahil! harus di sarahatn ka daapm neraka nang banyala-nyala.
\p
\v 23 Barang koa, kade kao nyarahatn persembahan nyu ka atas mezbah, lalu kao taringat sasuatu nang ada daapm ati kamaruknyu ka kao,
\v 24 tingaatnlah persembahannyu ka adapatn mezbah koa tarus ampuslah badamai dohok ba kamaruknyu, lalu muaknglah agik untu nyarahatn persembahanyu koa.
\p
\v 25 Bijaki'lah babaikatn ba munsuh nyu salama kao ba ia ka tangah maraga, biar munsuhnyu koa ame nyarahatn kao ka hakim, tarus hakim koa nyarahatn kao ka pambantu'e lalu kao di tabakatn ka pinjara.
\v 26 Aku bakata ka kao: Sasidie kao ina akan kaluar dari naun, sanape kao mayar utakng nyu sampe lunas.
\p
\v 27 Kao udah nangar firman: Ame bajinah.
\v 28 Tapi Aku bakata ka kao: Satiap urakng nang nee nang bini tarus tanitiatn nang bini koa, ia udah bajinah ba ia ka daapm atie.
\v 29 Kade matanyu nang kanan nyasatatn kao, congkellah ba buaknglah koa, barang labih gagas bagi nyu kade sete'k dari anggota tubuhnyu binasa, dari pada tubuhnyu nang utuh ditabakatn ka daapm neraka.
\v 30 Ba kade kokotnyu nang kanan nyasatatn kao, tataklah ba buaknglah koa, barang labih gagas baginyu kade sete dari anggota tubuhnyu binasa dari pada tubuhnyu nang utuh taama'k ka neraka.
\p
\v 31 Udah di firmankan ugak: Sae nang nyareatn binie harus mare surat care ka ia.
\v 32 Tapi Aku bakata ka kao: Satiap urakng nang nyareatn binie kacuali bajinah, ia nyajiatn binie bajinah; ba sae nang panganten ba nang bini nang di nyareatn, ia babuat jinah.
\p
\v 33 Kao udah nangar ugak nang di firmankan ka na enek moyang diri'k: Ame basumpah palsu, tapi gangapmlah sumpahnyu ka adapatn Jubata.
\v 34 Tapi Aku bakata ka kao: Amelah sakai-sakai basumpah, baik demi angit, barang angit koa tahta Jubata,
\v 35 gek demi bumi, barang bumi koa pantinyakatn paha-E, atau gek demi Yerusalem, barang Yerusalem koa kota Raja Ayak;
\v 36 amelah ugak kao basumpah demi kapalanyu, barang kao ina bakuasa mutihatn gek ngitaman saamar buuk pun.
\v 37 Kade auk, kataatn auk, kade ina', kataatn ina'. Ahe nang labih dari pada koa barasal dari si jahat.
\p
\v 38 Kao udah nangar firman: Mata ganti mata ba gigi ganti gigi.
\v 39 Tapi Aku bakata ka kao: Amelah kao malawan urakng nang babuat jahat ka kao, tapi sae pun nang nampar koo'k kanan nyu, bare'klah ugak ka ia koo'k keba' nyu.
\v 40 Ba ka urakng nang mao'k ngaduatn kao barang maoan bajunyu, sarahatnlah ugak salubong nyu.
\v 41 Ba sae pun nang maksa kao bajaatn sa mil, bajaatnlah ba ia ugak sajauh dua mil.
\v 42 Bare'klah ka urakng nang ba pinta ka kao ba ame lah nolak urakng nang mao' minyapm ka kao.
\p
\v 43 Kao udah nangar firman: Kasihi' lah sabaya nyu manusia ba tegetatnlah munsuhnyu.
\v 44 Tapi Aku bakata ka kao: Kasihi' lah munsuhnyu ba badoalah untu dangan nang malasah kao.
\v 45 Barang aya koalah kao nyajiatan anak-anak Apaknyu nang kasaruga, nang narabitatn mataari untu urakng nang jahat ba urakng nang baik ba nurunan ujatn untu urakng nang banar ba urakng nang ina banar.
\v 46 Kade kao ngasihi urakng nang ngasihi kao, ahe gek upahnyu? Buke' me pamungut cukai tolen yakoa ugak?
\v 47 Ba kade kao kahe mare' salam ka kamaruk-kamaruk nyu maan, ahe gek labihe dari pada pabuatatn urakng lain? Buke me urakng nang ina nganal Jubata pun babuat ya koa ugak?
\v 48 Barang koa saharuse lah kao sampurana, sama aya Apak nyu nang ka saruga koa sampurana.
\v 1 “INGATLAH, ame kao ngarajaan kawajipan agamanyu ka adapatn urakng supaya di tee dangan, barang kade aya koa, kao ina namu upah dari Apaknyu nang ka saruga.
\v 2 Jadi kade kao mare sadakah, amelah kao matakatn hal koa, saparati nang di minjawat urakng munafik ka tampat-tampat sambayang ba ka maraga-maraga, biar urakng koa dipuji. Aku bakata ka kao: Sasidie urakng koa udah namu upahe.
\v 3 Tapi kade kao mare sadakah, amelah di tauatn kokot keba' nyu ahe nang dingarajaan di kokot kanan nyu.
\v 4 Haruse lah sadakahnyu koa dibareatn ina di tee di dangan kade aya koa Apaknyu nee nang ina kateatn didangan koa akan malas ia ka kao
\v 5 “Ba kade kao badoa, amelah badoa aya urakng munapik. Dangan koa suka ngucapatn doa e badiri ka daapm rumah-rumah sambayang ba ka tikungan-tikungan maraga aya'k, biar di tee urakng. Aku bakata ka kao: Sasidie kabatne koa udah namu upahe.
\v 6 Tapi kade kao badoa, taama'k lah ka daapm biik nyu, tutuplah pintu ba badoalah ka Apaknyu nang ada ka tampat nang ina kateeatn. Apaknyu nang nee nang ina kateeatn akan maas iya ka kao.
\p
\v 7 Agik pun daapm doanyu koa amelah kao batele-tele aya tolen kabiasaan urakng nang ina nganali' Jubata. Dangan koa nyangka kade manyak kata-kata doa e mao di kabulatna'k.
\v 8 Jadi amelah kao aya dangan, barang Apaknyu nauan ahe nang kao pararuatn, sanape kao minta ka-Ia.
\v 9 Barang koa badoalah aya iyan: Apak kami nang ada ka saruga, dikudusatnlah dama-Nyu,
\q1
\v 10 ataknglah karajaa-Nyu, jajilah kamaoan-Nyu ka bumi aya saparati ka saruga.
\q1
\v 11 Bare'klah kami ka ari nyian makanan kami nang sacukupe
\q1
\v 12 ba amponi'klah kasalahatn kami, aya kami ugak udah ngamponi'k urakng nang basalah ka kami;
\v 13 ba amelah ngicakng kami ka daapm pancobaan, tapi apasatnlah kami dari hal nang jahat. \f + [Barang Kao-lah nang ampu' Karajaan ba kuasa ba kamuliaatn sampe salama-lamae. Amin.]\f*
\v 18 biar ame di tee di urakng kade kao gik bapuasa, tapi kahe Apak nyu nang ka tampat nang ina ka teeatn. Apaknyu nang nee nang ina ka teeatn maas ka kao.”
\v 24 Seko' urakng pun ina bisa malayani ka dua urakng toke. Barang ana negetatn nang seko' ba ngasihi nang lain, gek ia akan setia ka nang seko' ba ina maduliatn nang lain. Kao ina bisa malayani ka Jubata ba ka Mamon.”
\v 25 “Barang koa Aku bakata ka kao: Amelah kuater ka idupnyu, ahe nang mao' kao makatn gek nyocok, ba amelah kuater pula ka tubuhnyu, ka ahe nang mao' kao pake. Buke me idup koa labih penting dari pada makanan ba tubuh koa labih penting dari pakean?
\v 26 Tee lah burukng-burukng ka angit, nang ina naburatn banih ba ina bahanyi ba ina ngomoan bakal ka daapm angko, tapi di mare makatn di Apaknyu nang ka saruga. Buke me kao jauh ngalabihi' burukng-burukng koa?
\v 27 Sae gek ka antara kao nang di kakuateratne bisa nambahatn sahasta maan ka jaatn idupe?
\p
\v 28 Ba ngahe kao kuater ka pakean? Paratiatnlah bunga bakung ka uma, nang tumbuh ina bakaraja ba ina memintal,
\v 29 tapi Aku bakata ka kao; Salomo daapm sagala kamegahatne pun ina ba pakean sa gagas sete pun dari bunga koa.
\v 30 Jadi kade yakoa Jubata ngariasi'k rumput ka uma, nang ari nyian ada ampagi di buakng ka daapm api, ina me Ia akan labih ngariasi'k kao agik, hei urakng nang kurang picaya?
\p
\v 31 Barang koa amelah kao kuater tarus bakata: Ahe gek nang ana kami makatn? Ahe gek nang ana kami nyocok? Ahe gek ana nang kami pake a?
\v 32 Samua koa di ngagui' di bangsa-bangsa nang ina nganal Jubata. Tapi Apaknyu nang ka saruga nauan, kade kao maararuatn samua koa.
\v 33 Tapi gago'k lah doho Karajaan Saruga ba kabanaratne, samua koa ana akan di tambahatn ka kao.
\v 6 “Amelah kao mareaatn barang nang kudus ka asuk ba ame kao nabakatn mutiaranyu ka babotn, biar ame di tinyak-tinyak di paha e, lalu babalik nyarang kao.”
\v 11 Jadi kade kao nang jahat nauan mare pamareatn nang baik ka anak-anaknyu, ahe agik Apaknyu nang ka saruga! Ia akan mareatn nang baik ka dangan nang minta ka Ia.”
\v 13 Taamaklah ngalalui'k pintu nang sasak koa, barang ayak'lah pintu ba luaslah jaatn nang nuju ka kabinasaatn, ba manyak urakng nang taama'k ngalalui'k ia;
\v 16 Dari buahe lah kao nauan. Bisa gek urakng mebet buah anggur dari rompoatn duri gek buah ara' dari rumput baduri?
\v 17 Yakoa lah satiap puhutn nang baik ngasilatn buah nang baik, sedangkan puhutn nang ina baik ngasilatn buah nang ina baik.
\v 18 Ina mungkin puhutn nang baik koa ngasilatn buah nang ina baik, gek puhutn nang ina baik, ngasilatn buah nang baik.
\v 19 Ba satiap puhutn nang ina ngasilatn buah nag baik, pasti ditabakng ba dibuakng kadaapm api.
\v 20 Jadi dari buahe lah kao akan nee kabatne.
\p
\v 21 Buke satiap urakng nang nyaru'k-Aku: Jubata, Jubata! akan taama'k ka daapm Karajaan Saruga, tapi ia nang melakukan kamaoan Apak-Ku nang ka saruga.
\v 22 Ka ari dudi ana manyak urakng basaruk ka Aku: Jubata, Jubata, buke me kami ba nubuat demi dama-Nyu ba ngadaatn mujijat demi damaNyu ugak?
\v 3 Lalu Yesus nyooatn kokot-Te, nyape urakng koa tarus bakata: “Aku maok, jajilah kao tomo.” Samaris koa ugak tomolah urakng koa dari panyakite.
\v 4 Tarus Yesus bakata ka ia: “Ingatlah, ame kao mare nauan hal nyian ka sae pun, tapi ampuslah, teeatnlah diri'k nyu ka imam ba sarahatnlah persembahan nang di marentahatn di Musa, untu bukti ka kabatne.
\v 8 Tapi sahut perwira koa ka Ia: “Tuan, aku ina pantas narima Tuan ka daapm rumahku, kataatn maan sapatah kata, maka amba ku koa akan samuh.
\v 9 Barang aku nyian urakng bawahan, ba ka babah aku ada ugak prajurit. Kade aku bakata ka seko urakng parajurit koa; Ampus!, ia pun ampus, ba ka parajurit nang lain: Atakng!, maka ia pun atakng, gek ka amba ku: Karajaanlah nyian!, ia pun ngarajaan iya.”
\v 10 Apas Yesus nangar hal koa, heranlah Ia lalu bakata ka dangan nang nunaan Ia: “Aku bakata ka kita'k sasidie iman nang saayak nyian ina suah Aku tamuik ka seko'k urakng pun ka antara urakng Israel.
\v 14 Pas sampe ka rumah Petrus, Yesus pun nee datuk Petrus nang bini tagurikng barang sakit demam.
\v 15 Tarus Ia nyingiik kokot nang bini koa, lalu ilang lah demame koa. Ia pun umpat lah tarus nyiapatn pamakanan untu Yesus.
\p
\v 16 Sawaktu dah maok maam dingicaknglah ka Yesus manyak urakng nang karasukan setan ba sapatah kata Yesus ngajang roh-roh koa ba nomoan urakng-urakng nang menderita sakit.
\v 26 Ia bakata ka kabatne; “Ngahe gek kao gai', kao nang kurang picaya'?” Tarus umpatlah Yesus ngampaki angin ba dano koa, lalu dano koa jaji taduh sidi.
\v 28 Sasampe e ka sabarang, yakoa ka daerah urakng Gadara, ataknglah dari kuburan dua urakng nang karasukan setan namui'k Yesus. Kabatne koa babahaya sidi, sampe ina seko'k pun urakng nang barani ngalalui'k maraga koa.
\v 32 Yesus bakata ka kabatne: “Ampuslah! lalu bamuokatnik lah kabatne koa tarus taama'k ka daapm babotn-babotn koa. Lalu tarajutnlah samua karayungan babotn koa ka sisi jurang ka daapm dano lalu mati ka daapm ai'k.
\v 2 Lalu dingicakng uraknglah ka Ia urakng lumpuh nang tagurikng ka tampat tidure. Sawaktu Yesus nee iman kabatne, bakatalah Ia ka urakng lumpuh koa: “Picayalah, oi anak-Ku, dosanyu udah di ngamponi.
\v 6 Tapi biar kao nauan, kade ka dunia nyian Anak Manusia bakuasa ngamponi dosa"- lalu bakatalah Ia ka urakng lumpuh koa-: “Umpatlah, angkatlah tampat tidur nyu ba puaknglah ka rumahnyu!”
\v 9 Apas Yesus ampus dari koa, Ia nee seko urakng nang badama Matius duduk ka rumah cukai, lalu Ia bakata ka ia; “Tunaanlah Aku.” Tarus badirilah Matius lalu nunaan Ia.
\v 13 Jadi ampuslah ba palajari'klah arti firman nyian: Nang Ku maoan ialah belas kasihatn ba buke persembahan, barang koa Aku atakng buke untu nyaru'k urakng banar, tapi urakng badosa.”
\v 15 Sahut Yesus ka kabatne: “Bisa gek ayukng-ayukng panganten nang laki sedih salama panganten koa ada ba na kabatne? Tapi waktue ana atakng panganten koa di taap dari kabatne ka pada waktu koalah kabatne koa ana ba puasa.
\v 16 Ina seko' urakng pun nambal sete' kaikng nang nape susut ka baju nang tuha, barang kade aya koa kaikng panambal koa ana narik baju koa, lalu mangkin aya'klah rojek ke
\v 17 Yakoa ugak anggor nang barahu ina di insiatn ka daapm kantong kuit nang tuha, barang kade yakoa kantong koa ana rojek lalu anggor koa tabuakng ba kantong koa pun ancur. Tapi anggor nang barahu di urakng tarohi'k ka daapm kantong nang barahu ugak, ba kade yakoa tapiharalah kadua-dua e.
\v 18 Samintara Yesus bakata yakoa ka kabatne, ataknglah seko urakng kapala rumah sambayang, tarus nyambah Ia lalu bakata: “Anakku nang bini baru aja' mati, tapi ataknglah ba gaaranan lah kokot-Nyu ka atase, ia akan idup.
\v 22 Tapi Yesus malek ba neeatn ia sambi bakata; “Kuatatn maan ati nyu, o anak-Ku, imannyu udah nyalamatatn kao.” Dari umpat dikoa samuhlah nang bini koa.
\v 33 Ba apas setan koa di ngajang, bisalah urakng awak (bisu) koa bakata. Tarus heranlah urakng manyak, jare: “Nang aya nyian nape suah diurakng manyak tee ka Israel.”
\v 35 Yakoalah Yesus bakuliling ka samua kota' ba kampokng; Ia ngajar ka daapm rumah-rumah sambayang ba mambaritaatn Injil Karajaan Saruga ba ngilangan sagala kalemahan ba panyakit-panyakit.
\v 36 Nee urakng manyak koa, tagaraklah ati Yesus oleh belas kasih ka kabatne koa, barang kabatne latih ba talantar aya domba nang ina ba gembala.
\v 1 Yesus nyarui'k ka dua balas murit-murit-Te ba mare kuasa ka kabatne untu ngajang roh-roh jahat ba untu ngilangan sagala panyakit ba sagala kalamahan.
\v 2 Nyianlah dama ka dua balas rasul koa: nang Pertama Simon nang disabut Petrus ba Andreas adik e, ba Yakobus anak Zebedeus ba Yohanes adik e,
\q1
\v 3 Filipus ba Bartolomeus, Tomas ba Matius pamungut cukai, Yakobus anak Alfeus ba Tadeus,
\q1
\v 4 Simon urakng Zelot ba Yudas Iskariot nang ngianati' Ia.
\v 5 Ka dua balas murit koa di ngutus di Yesus ba Ia bapasatn ka kabatne: “Amelah kao nyempang ka jaatn bangsa lain gek taama' ka daapm kota' urakng Samaria,
\v 6 tapi ampuslah ka domba-domba nang ilang dari umat Israel.
\v 7 Ampuslah ba baritaatnlah: Karajaan Saruga udah samak.
\v 8 Samuhanlah urakng sakit; bangkitatnlah urakng mati; tomoanlah urakng nang balaeko; ba gajanglah setan-setan. Kao udah narima cuma-cuma, untu koa bareatnlah ugak cuma-cuma.
\v 9 Amelah kao ngicakng amas gek perak gek timaga ka daapm ikat pinggang nyu.
\v 10 Amelah kao ngicakng bahata daapm pajaanan, amelah kao ngicakng baju dua baah, kaus paha gek tungkat, barang urakng nang bakaraja patut narima upahe.
\p
\v 11 Kade kao taama'k ka kota gek ka kampokng, gaguiklah di koa urakng nang pantas ba diapmlah sampe kao barangkat.
\v 12 Kade kao taama'k ka rumah urakng barelah salam ka dangan.
\v 13 Kade kabatne koa pantas narima iya, salam nyu koa turutn ka atas ia, kade ina, salam nyu koa muakng agik ka kao.
\v 14 Ba kade urakng ina narima kao ba ina nangar pakataatnnyu, kauwar lah ba tingaatnlah rumah gek kota koa ba kibasatnlah dabu e dari pahanyu.
\v 16 'Tee'lah, Aku ngutus kao aya tolen domba ka tangah-tangah sarigala, barang koa haruslah kao caradik aya ular ba tulus aya burukng dara.
\v 17 Tapi waspadalah ka samua urakng; barang ana ada nang akan nyarahatn kao ka majelis agama ba kabatne koa akan ngukum kao ka rumah sambayange.
\v 18 Ba karna Aku kao ana di tarikatn ka muha panguasa-panguasa ba raja-raja untu jaji saksi untu kabatne koa ba urakng-urakng nang ina kanal ka Jubata.
\v 19 Kade kabatne nyarahatn kao, ame lah kuater ana aya mae ba ahe nang akan kao kataatn, barang samua koa ana di karuniaatn ka kao pada waktu koa ugak.
\v 20 Barang buke kao nang bakata-kata, tapi Roh Apaknyu; ia nang akan bakata-kata ka daapm dirik nyu.
\p
\v 21 Urakng akan nyarahatn kamaruk' e untu di bunuh, yakoa ugak seko apak ka anake. Ba kamudak-kamudak akan memberontak ka urakng tuhae ba akan munuh ia.
\v 22 Ba kao ana akan di tegetatn samua urakng barang karna dama-Ku; tapi urakng nang batahan sampe kasudahane akan salamat.
\v 23 Kade dangan nyiksa kao daapm kota nang sete, darilah ka kota nang lain; barang Aku bakata ka kao: Sasidie sanape kao ngabisatn ngampusi kota-kota Israel, Anak Manusia udah atakng.
\p
\v 24 Seko' urakng murit ina labih dari pada gurue, gek seko' urakng amba dari pada tuane.
\v 25 Cukuplah untu murit kade ia sabaya ba gurue ba untu amba kade ia jaji sabaya aya tuane. Kade tuan rumah koa di sabut Beelzebul, ahe agik sa insi' rumahe.
\p
\v 26 Jadi amelah kao gai'k ka kabatne, barang ina ada sete pun nang ta tutup nang ina akan di buka ba ina ada sete pun nang tataporatn nang ina akan di tauatn.
\v 27 Ahe nang ku ngataatn ka kao daapm galap, kataatnlah koa daapm tarakng; ba ahe nang di misikatn ka tarenyekng nyu, baritaatnlah koa ka atas atap rumah.
\p
\v 28 Ba amelah kao gai' ka kabatne nang bisa munuh tubuh, tapi nang ina bakuasa munuh jiwa; gai'klah tarutama ka Ia nang bakuasa nang bisa membinasatn baik jiwa gek pun tubuh ka daapm neraka.
\v 29 Buke'k me burukng pipit di nyua dua ekok saduit? Tapi seko' pun dari koa ina ada nang jantu' ka bumi ka luar dari kuasa Apaknyu.
\v 30 Ba kao, buuk kapalanyu pun taetong samuae e.
\v 31 Karna koa amelah kao gai', barang kao labih baraga dari pada manyak burukng pipit.
\p
\v 32 Satiap urakng nang ngakoi'k Aku ka adapatn manusia, Aku ugak akan ngakoi'k ia ka adapatn Apak-Ku nang ka saruga.
\v 33 Tapi sae pun nang masangkaatn Aku ka adapatn manusia, Aku ugak akan masangkaatn ia ka adapatn Apak-Ku nang ka saruga.
\v 35 Barang Aku atakng untu misahatn urakng dari apak e, anak nang bini dari uwek'e, minantu nang bini dari datu'k e nang bini,
\q1
\v 36 ba munsuh urakng koa ialah urakng-urakng sainsi' rumahe.
\p
\v 37 Sae pun nang ngasihi apak gek uwek'e labih dari pada ngasihi Aku, ia ina pantas bagi-KU; ba sae pun nang ngasihi anake laki-laki gek pun anake nang bini labih dari ngasihi Aku, ia ina pantas bagi-KU.
\v 38 Sae nang ina mikut salip e ba nunaan Aku, ia ina pantas bagi-Ku,
\v 39 Sae pu nang mempertahankan nyawae, ia kailangan nyawae karna Aku, ia akan namuan iya agik.
\p
\v 40 Sae pun nyambut kao, ia nyambut Aku, ba sae pun nang nyambut Aku, ia nyambut Ia nang ngutus Aku.
\v 41 Sae pun nang nyambut seko' nabi sabagai nabi, Ia akan narima upah nabi, ba sae pun nyambut seko' urakng banar sabagai urakng banar, ia akan narima upah urakng banar.
\v 42 Ba sae pun mare ai'k dingin sacangkir maan pun ka salah seko' urakng nang enek nyian, karna ia murit-Ku, Aku bakata ka kao: Sasidie ia ina' akan kailangan upahe dari pada ia.”
\v 8 Gek untu ahe kao ampus? Nee urakng nang bapakean alus? Urakng nang bapakean alus koa tampate ka istana raja.
\v 9 Jadi untu ahe gek kao ampus? Nee nabi? Banar, ba aku bakata ka kao, bahkan labih dari pada nabi.
\v 10 Barang parihal ia ada tatulis: Teelah, Aku nyuruh utusan-Ku nohoik Kao, ia akan nyiapatn maraga-Nyu ka adapatn-Nyu.
\p
\v 11 Aku bakata ka kao: Sasidie ka antara kabatne nang dimaranakatn di nang bini ina suah muok seko nang labih ayak dari Yohanes Pamaptis, tapi nang terenek daapm Karajaan Saruga labih ayak dari pada ia.
\v 12 Dari Yohanes Pamaptis muok sampe angkitn, Karajaan Saruga di nyerong ba urakng nang nyerong iya barusaha nguasai' iya.
\v 13 Barang samua nabi ba kitab Taurat banubuat sampe Yohanes muok
\v 14 ba - kade kao narima iya- ialah Elia nang akan atakng koa.
\v 15 Sae batarenyekng, haruslah ia nangaratn!
\p
\v 16 Ba ahe gek akan Kuumpamaan angkatan nyian? Kabatne koa saumpama kamudak-kamudak nang duduk ka pasar ngampaki' ayukng-ayuknge:
\q1
\v 17 Kami nyiup soleng untu kao, tapi kao bai' nari, kami badendang lagu duka, tapi kao ina baduka.
\v 18 Karna Yohanes atakng, ia ina' makatn, ba ina nyocok, lalu kabatne bakata: Teelah, ia karasukan setan.
\v 19 Tarus Anak Manusia atakng Ia makatn ba nyocok, lalu kabatne bakata: Teelah, Ia dirajatn ba panyocok, ayukng pamungut cukai ba urakng badosa. Tapi hikmat Jubata dibanaratn di pabuatane.”
\v 21 “Cilakalah kao Korajim! Cilakalah kao Betsaida! Barang kade ka Tirus ba Sidon ada mujijat-mujijat nang jaji ka tangah-tangah kao, udah lama kabatne batobat ba bakabung.
\v 23 Ba kao Kapernaum, ahe gek kao ana akan ditaikatn sampe ka angit? Ina, kao ana akan diturunan sampe ka dunia urakng mati! Barang kade ka Sodom ada mujijat-mujijat nang udah jaji aya mujijat-mujijat nang jaji katangah-tangah kao, kota' koa tantu masih badiri sampe ari nyian.
\v 25 Pada waktu koa bakatalah Yesus: “Aku basukur ka Kao, Apak, Jubata angit ba bumi, barang samua koa Kao naporatn bagi urakng bijak ba urakng pane, tapi Kao neeatn ka urakng enek.
\v 27 Samua udah dinyarahatn ka Aku di Apak-Ku ba ina seko urakng pun nganal Anak salain Apak, ba ina seko urakng pun nganal Apak salain Anak ba urakng nang ka ia Anak koa berkenan neeatn iya.
\p
\v 28 Ataknglah ka Aku samua nang lamah ba latih ba nang ba beban barat, Aku mao' mare kalegaan ka kao.
\v 29 Pikutlah kuk (beban) nang Ku masang ba balajarlah ka Aku, barang Aku lemah lembut ba rendah ati ba jiwanyu akan namuan katenangan.
\v 4 ayamae ia taama' ka daapm Rumah Jubata ba ayamae kabatne makatn roti sajian nang ina muih dimakatn, baik di Daud gek pun kabatne nang nunaan ia, kacuali na imam-imam?
\v 5 Gek ina me kao maca daapm kitap Taurat, kade ka ari-ari Sabat, imam-imam ngalanggar ukum Sabat ka daapm rumah Jubata, tapi ina basalah?
\v 6 Aku bakata ka kao: Ka dian ada nang malabihi Rumah Jubata.
\v 7 Kade memang kao ngarati maksut firman nyian: Nang Ku maoan koa belas kasihatn buke persembahan, tantu kao ina ngukum urakng nang ina basalah.
\v 10 Di koa ada seko urakng nang mati sabalah kokote. Kabatne batanya ka Ia; “Muih gek nyamuhan urakng kade ari sabat? “Maksut kabatne koa biar bisa nyalahatn Ia.
\v 11 Tapi Yesus bakata ka kabatne: “Kade seko dari antara kaoada ba domba tarus domba koa jantu'k ka daapm ubakng waktu ari Sabat, ina me kao maok nangkapa' iya ba muokatn iya?
\v 12 Buke me manusia jauh labih baraga dari domba koa? Karna koa muih babuat baik kade ari sabat.”
\v 18 “Teelah, koa Amba-Ku nang Ku milih, nang ku ngasihi, nang ka-Ia jiwa Ku senang; aku maok narohi'k roh Ku ka atas-Ia, ba Ia maok mare nauan ukum-ukum ka bangsa-bangsa.
\v 22 Tarus dingicaknglah ka Yesus seko' urakng nang karasukan setan. Urakng koa buta ba tui'k, tarus Yesus nyamuhan ia, lalu si bisu koa bisa bakata-kata ba bisa nee'k.
\v 25 Tapi Yesus nauan pikiran kabatne lalu bakata ka kabatne koa: “Satiap kerajaan nang tapacah-pacah pasti binasa ba satiap kota atau rumah tanga' nang tapacah-pacah ina bisa batahan.
\v 26 Yakoa ugaklah kade ibalis ngoser ibalis, ia pun tabagi-bagi ba malawan diri'e babaro; ayamae kerajaane bisa batahan?
\v 27 Jadi kade Aku ngoser setan ba kuasa Belzebul, ba kuasa sae lah pangikut-pangikut nyu ngoser ia? Barang koa kabatne nang akan jadi hakimnyu.
\v 28 Tapi kade Aku ngoser setan ba kuasa Roh Jubata, maka sasidie Karajaan Jubata udah atakng ka kao.
\v 29 Atau yamae gek urakng bisa namai'k rumah urakng nang kuat ba ngarampas harta bendae kade ina diikat doho' urakng kuat koa? Apas diikat dihe baru'klah bisa ia ngarampok rumah koa.
\v 30 Sae ina ba Aku, ia ngalawan Aku ba sae ina ngomoan ba Aku, ia ngamburatn.
\p
\v 31 Karna koa Aku bakata ka kao; Sagala dosa ba caciatn manusia akan di amponi'k, tapi nyaci Roh Baraseh ina akan di amponi'k.
\v 32 Kade' ada urakng ngataatn parihal nang nantakng Anak Manusia, ia akan di amponi, tapi kade ia nantakng Roh Baraseh ia ina akan di amponi'k, ka dunia nyian ina, ba ka dunia nang akan atakng pun ina.
\p
\v 33 Kade sote' puhutn kao kataatn baik, maka baik ugak buahe; kade sote' puhutn kao kataatn ina baik, maka ina baik ugak buahe. Barang dari buahe puhutn koa ditauatn.
\v 34 Hoi kao katurunan uwar biudak, ayamae gek kao bisa ngataatn hal-hal nang baik, sedangkan kao babaro jahat? Barang nang di ngataatn moot maluap dari ati.
\v 35 Urakng nang baik muokatn hal-hal nang baik dari atie nang baik ba urakng nang jahat muokatn hal-hal nang jahat dari atie nang jahat.
\v 36 Tapi Aku bakata ka kao: Satiap kata sia-sia nang di ngataatn urakng harus dipertanggungjawapatn ka ari pangakiman ana.
\v 37 Barang manurut ucapan nyu kao dibanaratn, ba nurut ucapan nyu ugak kao akan diukum.
\v 39 Tapi sahut Yesus ka kabatne kao: “Angkatan nang jahat ba ina setia nyian nuntut sote' tanda. Tapi ka kabatne ina akan dibare tanda salain tanda nabi Yunus.
\v 40 Barang aya tolen Yunus diapm ka daapm parut ikatn tiga ari tiga maam, yakoalah ugak Anak Manusia akan diapm ka daapm parut bumi tiga ari tiga maam.
\v 41 Pada waktu pangakiman, urakng-urakng Niniwe akan bangkit barage angkatan nyian ba akan ngukum ugak, Barang urakng-urakng Niniwe koa batobat apas nangar pemberitaan Yunus, ba sasidie nang ada ka dian labih dari Yunus!
\v 42 Pada waktu pangakiman, ratu dari selatan koa akan bangkit barage angkatan nyian ba ia akan ngukum ugak. Barang ratu koa atakng dari ujukng bumi untu nangaratn hikmat salomo, ba sasidie nang ada ka dian labih daripada Salomo!”
\v 44 Lalu ia bakata: Aku mao'k muakng ka rumah nang udah ku ningaatn koa. Tarus ampuslah ia lalu napati' rumah koa kosong, baraseh tasapu ba rapi taatur.
\v 45 Lalu ia kaluar ba maba tujuh roh lain nang labih jahat dari pada ia tarus roh-roh koa taama' lalu badiapm di koa. Tarus akhire kaadaan urakng koa labih buruk dari pada keadaan sanape e. Yakoalah ugak akan balaku atas angkatan nang jahat nyian.”
\v 1 Pada ari koa kaluarlah Yesus dari rumah koa ba duduk ka tapi danau.
\v 2 Lalu ataknglah urakng manyak bakarumun lalu ngarumuni' Ia, minjawat Ia naik ka parahu ba duduk di koa, sedangkan urakng manyak samuae e badiri ka pantai.
\v 4 Sawaktu ia naburatn banih, sabagian jantu' ka pinggir maraga, lalu ataknglah burukng ba makatnik iya sampe abis.
\v 5 Sabagian jantu' ka tanah nang ba batu-batu, nang ina manyak tanahe, lalu banih koa pun bijak tumuh, barang tanahe mepes.
\v 6 Tapi pas mataari tarabit, layu'lah ia ba jaji karikng barang ina ba akar.
\v 7 Sabagian agik jantu' ka tanagh tompoatn duri, lalu makin aya'klah tompoatn duri koa ba ninihi' ia sampe mati.
\v 8 Ba sabagian agik jantu ka tanah nang baik lalu babuah; ada nang saratus kali lipat, ada nang anam puluh kali lipat, ada nang tiga puluh kali lipat.
\v 12 Barang sae nang ada ka ia akan di bare, jajie ia bakalimpahan; tapi sae nang ina ada, ahe pun ugak nang ada ka ia akan di taap dari ia.
\v 13 Barang koalah Aku bakata-kata daapm paumpamaan ka kabatne; barang sakaipun nee, kabatne sasidie ina nee ba sakaipun nangar, kabatne ina nangar ba ina ngarati.
\v 14 Untu koalah ka kabatne ganap nubuat Yesaya, nang babunyi: Kao akan nangar ba nangaratn agik tapi ina ngarati, kao akan nee ba nee agik, tapi ina nanggap.
\q1
\v 15 Barang ati bangsa nyian udah taba, ba tarenyeknge barat kade nangar, ba matae malakat tatutup; biar ame kabatne koa nee ba matae ba nangar ba tarenyeknge tarus ngarati ba atie, lalu babalik tarus minjawat Aku nomoan kabatne koa.
\v 16 Tapi babahagialah matanyu kade nee' ba tarenyekngnyu kade nangar.
\v 17 Barang Aku bakata ka kao; Sasidie manyak nabi ba urakng banar mao'k nee ahe nang kao nee', tapi ina bisa, ba mao'k nangar ahe nang kao nangar tapi ina bisa nangar.
\p
\v 18 Karna koa, dangarlah arti paumpamaan panabur koa.
\p
\v 19 Ka satiap urakng nang nangar firman parihal Karajaan Saruga, tapi ina ngarati, ataknglah si jahat ba ngarampas nang di naburatn daapm ati urakng koa; koalah banih nang dinaburatn ka pinggir maraga.
\p
\v 20 Banih nang dinaburatn ka tanah nang babatu-batu koa urakng nang nangar firman koa ia bijak ba repo narima iya.
\v 21 Tapi ina baakar ba tahan sabantar maan. Kade ada panindasan gek panganiayaan karna firman koa, urakng koa pun bijak murtat.
\p
\v 22 Nang dinaburatn ka tangah tompoatn duri koa urakng nang nagar firman, lalu kakuatiratn dunia ba tipu daya kakayaatn ninihi'k firman koa lalu jaji ina babuah.
\v 23 Nang dinaburatn ka tanah nang baik koa urakng nang nangar firman koa ba ngarati, karna koa ia babuah, ada nang saratus kali lipat, ada nang anam puluh kali lipat, ada nang tiga puluh kali lipat.”
\v 24 Yesus matakatn sote paumpamaan nang lain agik ka kabatne, Jakata-E: “Hal Karajaan Saruga koa saumpama urakng nang naburatn banih nang gagas ka uma.
\v 25 Tapi sawaktu samua urakng tidur, ataknglah munsuhe naburatn banih padakng ka antara gandum koa, lalu dari.
\v 26 Sawaktu gandum koa tumuh ba mulai ba egek, kateeatn ugak lah padakng koa.
\v 27 Tarus ataknglah amba-amba tuan uma koa ka ia tarus bakata: Tuan, buke me banih nang gagas nang tuan naburatn ka uma koa? Dari mae gek padakng koa?
\p
\v 28 Sahut tuan koa: Seko urakng munsuh nang minjawat koa. Lalu bakatalah amba-amba koa ka ia; Jadi maok gek tuan kade kami ampus mabut padakng koa?
\p
\v 29 Tapi ia bakata: Ame, barang mungkin gandum koa ana tababut ugak waktu kao mabut padakng koa.
\v 30 Biaratnlah kaduae tumuh barage sampe waktu bahanyi atakng. Pas waktu koa aku akan bakata ka nang bahanyi; Komoanlah doho padakng koa ba ikat lah ba urat-urate untu di tunu; tarus komoanlah gandum koa ka daapm angko ku.”
\v 31 Yesus matakatn sote agik paumpamaan lain ka kabatne, jakata-E: “Hal Karajaan Saruga koa saumpama egek sawi, nang dinaap ba di naburatn urakng ka uma e.
\v 32 Memang egek e koa paling enek dari sagala jenis banih, tapi kade udah tumuh, sawi koa labih ayak dari pada ampahatn nang lain, bahkan jaji puhutn, sampe minjawat burukng-burukng ka angit atakng basarakng ka cabang-cabangnge.”
\v 33 Ba Ia nyuritaatn paumpamaan nyian ugak ka kabatne: “Hal Karajaan Saruga koa saumpama ragi nang di naap di nang bini tarus ia ngaduk ka daapm tapukng gandum koa tiga sukat sampe tacampur samuae.”
\v 35 biar ganaplah firman nang di nyampeatn di nabi: “Aku mau muka moot-Ku ngataatn paumpamaan, Aku maok ngucapatn hal nang rahasia dari dunia nyian diminjawat.”
\v 36 Tarus Yesus pun ningaatn urakng manyak koa, lalu puakng. Murit-murit-Te atakng tarus bakata ka Ia: “Batakatn ka kami parihal padakng ka tangah uma koa.”
\v 37 Ia nyahuti, Jakata-E: Urakng nang naburatn banih nang gagas yakoa Anak Manusia;
\v 38 Uma koa dunia. Banih nang gagas koa anak-anak Kerajaan ba padakng koa anak-anak si jahat.
\v 39 Munsuh nang naburatn banih padakng koa Ibalis. Waktu bahanyi koa ialah akir jaman ba nang tukang bahanyi koa malaekat.
\p
\v 40 Lalu aya padakng koa di ngomoan ba di nunu ka daapm api, yakoa ugak lah ahir jaman ana.
\v 41 Anak Manusia koa ana ngirim malaekat-malaekat-Te ba nyuruh kabatne koa ngomoan samuae sagala nang nyasatatn ba samua urakng nang minjawat kajahatan dari daapm Kerajaan-Ne.
\v 42 Samuae e ana di tabakatn ka daapm dapur api; dikoalah ana kadangaratn kampak kuciak ba bunyi karatuk gigi.
\v 44 “Parihal Karajaan Saruga koa saumpama harta nang tapandam ka uma, nang dinamuan di urakng, tarus ia namaan agik ka daapm tanah. Barang repo atie ampuslah ia nyua samua milike lalu mali uma koa.
\v 48 Dah barinsi, pukat koa pun dinarik ka pantai, tarus duduklah dangan koa ba ngomoan ikatn nang gagas ka daapm pasu ba ikatn nang ina gagas kabatne koa muang.
\v 49 Yakoa ugaklah ka ahir jaman ana: Malaekat-malaekat ana atakng misahatn urakng jahat ba urakng banar,
\v 50 lalu nabakatn urakng jahat ka daapm dapur api; dikoalah ana ada kasedihan, ba bunyi karatuk gigi.
\v 52 Tarus bakatalah Yesus ka kabatne: “Barang koa satiap ahli Taurat nang narima palajaran dari hal Karajaan Saruga koa saumpama tuan rumah nang muokatn harta nang barahu ba nang lama dari biik tampat narohi' hartae.”
\v 54 Sampe ka tampat asal-E, Yesus ngajar urakng-urakng dikoa ka rumah sambayang urakng-urakng koa. Tarus kaherananlah urakng-urakng koa lalu bakata: “Dari mae Ia namuan pangatahuan koa ba kuasa untu minjawat mujijat-mujijat koa?
\v 56 Ba buke me adik-baradik-E nang bini siang ada ba diri'k? Jadi dari mae Ia namuan samuae koa?”
\v 57 Tarus kecewalah urakng-urakng koa lalu nolak Ia. Lalu Yesus bakata ka kabatne: “Seko' nabi dingormati di mae-mae, kacuali ka tampat asale ba karumahe.”
\v 2 Lalu ia bakata ka pagawai-pagawai e: “Nyianlah Yohanes Pamaptis; ia udah bangkit dari antara urakng mati barang koalah kuasa-kuasa koa bakaraja ka daapm-Me.”
\v 3 Barang memang Herodes udah nyuruh nangkap Yohanes, ngarante ba minjaraatn ia, barang bahubungan ba paristiwa Herodias, bini Filipus adik-baradik e.
\v 9 Lalu sedihlah ati raja, tapi barang sumpahe ba barang tamu-tamue di marentahatn lah ugak akhire dihe untu mareatn ia.
\v 10 Ia nyuruh natak kapala Yohanes ka pinjara,
\v 11 Lalu kapala Yohanes koa pun di ngicakng di urakng ka sabuah talam, lalu di mareatn ka kamuda' koa lalu ia ngicakng ka uwek e.
\v 12 Tarus ataknglah murit-murit Yohanes pamaptis naap bangkee ba nguburatn ia. Lalu ampuslah kabatne mare nauan parihal koa ka Yesus.
\p
\v 13 Apas Yesus nangar barita koa nyingkirlah Ia dari koa, Ia maok mengasingkan diri' ba parahu ka tampat nang sunyi. Tapi urakng manyak nangar koa, lalu nunaan Ia lewat jaatn darat ka kota-kota urakng-urakng koa.
\v 14 Sawaktu Yesus mandarat, Ia nee urakng manyak nang ayak jumbalahe, tarus tagaraklah ati-E barang kasihatn ka dangan koa, ba Ia nomoan dangan nang rongko'.
\v 15 Pas dah maok tangah maam, murit-murit-Te atakng ka Ia lalu bakata: “Tampat nyian sunyi ba ari udah mulai maam. Suruhlah urakng manyak koa dari biar kabatne bisa mali pamakanan ka kampokng-kampokng.”
\v 19 Lalu Ia nyuruh urakng manyak koa duduk ka rumput. Apas koa Ia naap lima roti ba dua ikatn koa, Yesus nee ka angit ba ngucapatn barakat, tarus Ia macah-macahatn roti koa ba mareatn koa ka murit-murit-Te, lalu murit-murit-Te koa magi-magiatn ka urakng manyak koa.
\v 20 Tarus dangan samua koa makatn sampe kanyang. Lalu urakng ngomoan potongan-potongan roti nang sisa, barinsi' dua balas baku.
\v 21 Nang bamakanan koa kira-kira lima ribu nang laki, ina termasok nang bini ba kamudak-kamudak.
\p
\v 22 Apas koa Yesus bijak marentahatn murit-murit-Te naik ka parahu untu nohoik Ia ka sabarang, samintara koa Ia nyuruh urakng manyak koa puakng.
\v 23 Apas urakng manyak koa Ia nyuruh puakng, Yesus naik ka atas bukit untu badoa babaro. Sawaktu ari maam Ia babaro di koa.
\v 24 Parahu murit-murit-Te udah kira-kira sangahe mil jauhe dari pantai ba dingucang di galombang ka dian kanaun, barang angin sakal.
\p
\v 25 Kira-kira jam tiga maam ataknglah Yesus ka kabatne koa bajaatn ka atas ai'k.
\v 34 Sasampe e ka sabarang kabatne mandarat ka Genesaret.
\v 35 Sawaktu Yesus di nganali' di urakng-urakng ka tampat koa, dangan koa mare nauan ka saluruh daerah koa. Lalu samua urakng nang rongkok di ngicakng ka Ia.
\v 36 Kabatne mohon supaya di muihan nyape jumbai jubah Yesus. Tarus samua urakng nang nyape Ia jaji tomo.
\c 15
\cl Pasal 15
\p
\v 1 Tarus ataknglah sangahe urakng Farisi ba ahli Taurat dari Yerusalem ka Yesus lalu bakata:
\v 4 Barang Jubata ba firman: Hormati'klah apaknyu ba uweknyu; ugak: Sae nang nyumpahi' apak e ba uwek e pasti di ukum mati.
\v 5 Tapi kao bakata: Barang sae bakata ka apak e gek ba kata ka uwek e: Ahe nang ada ka aku nang bisa dipagunaan untu mihara kita'k, udah di magunaan untu persembahan ka Jubata,
\v 6 urakng koa ina wajip agik ngormati'k apak e gek pun uwek e. Kade aya koa firman Jubata kao nyataatn ina balaku demi adat istiadat nyu babaro.
\v 22 Tarus ataknglah seko nang bini Kanaan umpat dari daerah koa lalu ngampak: “Kasihatni'klah aku, o Jubata, Anak Daud, barang anakku nang bini karasukan setan ia menderita sidi.”
\v 29 Apas ningaatn daerah koa, Yesus nutuatni' pantai danau Galilea ba naik ka atas bukit lalu duduk di koa.
\p
\v 30 Tarus urakng manyak rami-rami atakng ka Ia ngicakng urakng lumpuh, urakng timpakng, urakng buta, urakng awak ba manyak agik nang lain, lalu narohatn kabatne koa ka paha Yesus ba Ia nomoan kabatne samua.
\v 31 Lalu batakajupatnlah urakng manyak koa nee urakng awak bakata-kata, urakng timpakng samuh, urakng lumpuh bajaatn, urakng buta' nee, ba kabatne samua muliaatn Jubata Israel.
\v 32 Lalu Yesus nyaruk murit-murit-Te lalu bakata: “Ati-Ku tagarak di belas kasihatn ka urakng manyak koa. Udah tiga ari kabatnne nunaan Aku ba kabatne ina ada bapamakanan. Aku bai nyuruh kabatnne puakng kaparatn, ana kabatnne pingsan ka maraga.”
\v 35 Lalu Yesus nyuruh urakng manyak koa duduk ka tanah.
\v 36 Apas koa ia naap katujuh roti ba ikatn-ikatn koa, ngucap sukur, macah-macahtan iya ba mareatn iya ka murit-murit-Te, lalu murit-murit-Te mareatn pula' ka urakng manyak.
\v 37 Ba kabatnne samua makatn sampe kanyang. Tarus urakng ngomoan sisa tatakatn-tatakatn roti nang sisa, tujuh baku bainsi'.
\v 38 Nang bamakanan koa ampat ribu nang laki-laki, ina tamasok nang bini ba kamudak-kamudak.
\v 39 Tarus Yesus nyuruh urakng manyak koa puakng. Ia naik parahu ba tolak ka daerah Magadan.
\c 16
\cl Pasal 16
\p
\v 1 Tarus ataknglah urakng-urakng Farisi ba Saduki mao'k nyobai'ak Yesus. Kabatne minta supaya Ia neeatn sote' tanda dari saruga ka kabatne.
\v 4 Angkatan nang jahat ba ina setia nyian nuntut sote' tanda. Tapi ka kabatne ina akan dibareaatn tanda salain tanda Yunus.” Lalu Yesus dari ningaatn kabatne.
\v 14 Sahut kabatne: “Ada nang ngataatn: Yohanes Pamaptis, ada ugak nang ngataatn: Elia ba ada ugak nang ngataatn: Yeremia gek salah seko' dari na nabi.”
\v 19 Ka kao akan Ku bareatn kunci Karajaan Saruga. Ahe nang kao ngikat ka dunia nyian akan taikat ka saruga ba ahe nang kao ngalapasatn ka dunia nyian akan talapas ka saruga.”
\v 20 Tarus Yesus maian murit-murit-Te supaya ame mare nauan ka sae pun kade Ia Mesias.
\p
\v 21 Dari waktu koa Yesus mulai matakatn ka murit-murit-Te kade Ia harus ampus ka Yerusalem ba nangong manyak penderitaan dari pihak tua-tua, imam-imam kapala ba ahli-ahli Taurat, lalu di bunuh ba dibangkitatn ari ka talu.
\v 23 Tarus Yesus malek lalu bakata ka Petrus: “Darilah Ibalis. Kao jaji batu sandungan bagi Ku, barang kao buke mikiratn ahe nang dimikiratn Jubata, malainkan ahe nang di mikiratn manusia.”
\v 25 Barang Sae pun nang maok nyalamatatn nyawae; ia akan kailangan nyawae; tapi saepun nang kailangan nyawae karna Aku, ia akan namuan iya.
\v 26 Ahe gunae seko' urakng namuan saluruh dunia tapi kailangan nyawae? Ba ahe gek nang bisa untu nganti nyawae?
\v 27 Barang Anak Manusia ana akan atakng daapm kamuliaan Apak-E di ngiringi di malaekat-malaekat-Te; pada waktu koa Ia akan maas satiap urakng manurut pabuatatnne.
\v 28 Aku bakata ka kao: Sasidie ka antara urakng nang hadir ka dian ada nang ina akan mati sanape kabatne nee Anak Manusia atakng jaji Raja daapm Karajaan-Ne.”
\v 1 Apas ka anam arie Yesus ngicakng Petrus, Yakobus, ba Yohanes adik-baradik-E, barage-rage ba kabatne Ia naik ka sabuah bukit nang tingi. Dikoa kabatne babro kahe.
\v 2 Lalu Yesus barubah rupa ka depan mata kabatne; muha-E bacahaya aya tolen mataari ba pakean-Ne jaji putih basinar tarakng.
\v 3 Tarus kateeatnlah ka kabatne Musa ba Elia agik bakatai' ba Ia.
\v 4 Ja Petrus ka Yesus: “Jubata repo sidi rasae parasa kami bisa ada ka tampat nyian. Kade Kao mao', biarlah ku diriatn dian talu kemah, sote' untu Kao, sote' untu Musa, ba sote' untu Elia.”
\v 5 Lalu tiba-tiba ia agik bakata-kata turutnlah rahu' nang tarakng nonoi'k kabatne ba dari daapm rahu' koa kadangaratn suara nang bakata: “Nyianlah Anak nang Ku ngasihi, ka-Ialah Aku berkenan, dangaratnlah Ia.”
\v 9 Sawaktu kabatnne turutn dari bukit koa, Yesus bapasatn ka kabatne: “Ame kao curitaatn paneanan koa ka sae pun sanape Anak Manusia dibangkitatn dari antara urakng mati.”
\v 12 ba Aku bakata ka kao: Elia udah atakng, tapi urakng ina nganal ia, ba memperlakukan ia menurut kamaoan kabatnne. Yakoa ugak Anak manusia akan atakng menderita di kabatnne.
\v 13 Pas waktu koa ngaratilah murit-murit Yesus kade Ia bakata parihal Yohanes Pamaptis.
\p
\v 14 Sawaktu Yesus ba murit-murit-Te muakng ka urakng manyak koa, ataknglah seko urakng namui'k Yesus ba nyambah Ia,
\v 17 Lalu ja Yesus: “Hei kao angkatan nang ina' picaya ba sasat, sangahe lama agik Aku harus diapm ka antara kao? Sangahe lama agik Aku harus sabar ka kao? Icaknglah kamuda' koa ka dian!”
\v 20 Ia bakata ka kabatne: “Barang kao kurang picaya'. Koalah Aku bakata ka kao: Sasidie sakira' e kao ada ba iman sa aya'k egek sesawi maan kao bisa bakata ka bukit nyian: Pindah dari tampat nyian ka naun, tarus bukit nyian akan pindah, ba ina akan ada nang mustahil baginyu.
\v 25 Sahut Petrus: Ia mayar.” Tarus waktu pas Petrus taama' rumah, Yesus nohoi'k ia ba pertanyaan: “Ahe gek pendapatnyu, Simon? dari sae gek raja-raja dunia nyian naap pajak? Dari rakyate gek dari urakng asing?”
\v 26 Sahut Petrus: “Dari urakng Asing!” Lalu ja Jesus ka ia: “Jadi bebaslah rakyate.
\v 27 Tapi biar ame diri' jaji batu sandungan untu dangan, ampuslah mancing ka danau. Tarus ikatn nang pertama nang kao mancing, taaplah ba bukalah moote, ana kao akan namuan mata duit ampat dirham ka daapme. Taaplah koa ba bayaratnlah ka kabatne, untu Ku ba untu nyu ugak.”
\v 3 lalu bakata: “Aku bakata ka kao, sasidie kade kao ina batobat ba jaji aya tolen kamuda' enek nyian, kao ina hane bisa taama' ka daapm Karajaan Saruga.
\v 6 “Tapi barangsae nyasatatn salah seko' dari kamuda-kamuda enek nyian nang picaya ka Aku, labih baik untu ia kade sabuah batu kilangan di ikatatn ka tege'k e lalu ia di tingaaman ka daapm laut.
\v 7 Cilakalah dunia ba sagala penyesatan ne: memang penyesatan harus ada, tapi cilakalah urakng nang ngadaatn iya.
\p
\v 8 Kade kokotnyu gek pahanyu nyasatatn kao, tataklah ba buaknglah koa, barang labih baik baginyu taama' ka daapm idup ba kokot kudukng gek timpakng dari pada utuh kadua kokot ba kadua pahanyu di tabakatn ka daapm api kekal.
\v 9 Ba kade matanyu nyasatatn kao, congkellah ba buaknglah koa, barang labih baik baginyu taama' ka daapm idup ba mata sege' dari pada di tabakatn ka daapm api neraka bamata dua.
\p
\v 10 Ingatlah, ame nganggap rendah seko dari kamuda'-kamuda' enek nyian. Sasidie Aku bakata ka kao: Ada malaekate ka saruga nang sau nee muha Apak-Ku nang ka saruga.
\v 12 “Ayamae pandapatnyu? Kade seko' urakng ada ba saratus eko'k domba, tarus seko' kaantarae koa sasat, ina gek ia akan ningaatn sambilan puluh sambilan eko'k ka bukit lalu ampus ngagui'k nang sasat koa?
\v 13 Aku bakata ka kao: Sasidie kade ia barasel namuan ia, labih aya'k repo atie ka atas nang seko'k koa dari pada ka nang sambilan puluh sambilan eko'k nang ina sasat.
\v 16 Kade ia ina' nangaratn kao, icaknglah seko' urakng gek dua urakng agik, supaya atas katerangan dua gek talu urakng saksi, pakara koa ina' di sangsiatn.
\v 17 Kade ia bai' nangaratn kabatne, sampeatnlah soal koa ka jemaat. Ba kade ia bai' ugak nangaratn jemaat, anggaplah ia jaji urakng nang ina nganal Jubata gek urakng panaap pajak.
\p
\v 18 Aku bakata ka kao: Sasidie ahe nang kao ngikat ka dunia nyian akan taikat ka saruga ba ahe nang kao lapasatn ka dunia nyian akan talapas ka saruga.
\v 19 Ba agik Aku bakata ka kao: Kade dua urakng ka dunia nyian sapakat minta' ahe pun ugak, pamintaatn kabatne koa akan di kabulatn di Apak-Ku nang ka saruga.
\v 23 Barang hal Karajaan Saruga saumpama seko' urakng raja nang mao'k ngadaatn paretongan ba amba-amba e.
\v 24 Apas ia mulai ngadaatn paretongan koa, dingadapatnlah ka ia seko' urakng nang barutakng sapuluh ribu talenta.
\v 25 Tapi barang urakng koa ina' mampu ngalunasi'k utakngnge, raja koa marentahatn supaya ia di jua ba anak binie ba sagala milike untu mayar utakngnge.
\p
\v 26 Tarus sujutlah amba koa nyambah ia, jare: sabarlah doho' sagala utakngku akan ku lunasatn.
\v 27 Lalu tagaraklah ati raja koa di rasa kasihatn ka amba koa, lalu ia mebasatn ba ngapusatn utakngnge.
\p
\v 28 Tapi sawaktu amba koa kaluar, ia batamu ba seko amba lain nang barutakng saratus dinar ka ia. Ia nangkap ba nyake ayuknge koa, jare: Bayar utakngnyu.
\p
\v 29 Tarus sujutlah ayuknge koa ba mohon ka ia: Sabarlah doho', utakngku koa ana ku lunasatn.
\p
\v 30 Tapi ia nolak ba nyarahatn ayuknge koa ka daapm pinjara sampe dingalunasi' utaknge.
\p
\v 31 Nee koa ayukng-ayukng nang lain sedih sidi lalu nyampeatn sagala nang dah jaji ka tuanne.
\v 32 Raja koa nyuruh nyarui' urakng koa lalu bakata ka ia: Hei amba nang jahat, samua utakngnyu udah ku ngapusatn barang kao mohon koa ka aku.
\v 33 Buke' me kao pun harus kasihatn ka ayukng nyu aya tolen aku udah kasihatn ka kao?
\v 34 Lalu beralah tuane koa ba nyarahatn ia ka algojo-algojo, sampe ia ngalunasatn samua utakngnge.
\v 12 Ada urakng nang ina bisa panganten barang ia memang lahir yakoa dari buntikng uwek e, ba ada urakng nang dinyajiatn ayakoa di urakng lain, ba ada urakng nang minjawat diri'k e yakoa barang kamaoanne babaro karna malayani' Karajaan Saruga. Sae nang bisa ngarati haruslah ia ngarati.
\p
\v 13 Lalu urakng ngicakng kamuda'k-kamuda'k enek ka Yesus, biar Ia narohi'k kokot-Te ka atas kamuda'k-kamuda'k koa ba doakan ia; tapi murit-murit-Te meraatn urakng-iurakng koa.
\v 14 Tapi Yesus bakata: “Biaratnlah kamuda'-kamuda'k koa, amelah ngalang-ngalangi' kabatnne atakng ka Aku; barang urakng-urakng nang aya koalah nang ampu' Karajaan Saruga.”
\v 17 Sahut Yesus: “Ahe me sebappe kao batanya ka Aku parihal ahe nang baik? Kahe Sete nang baik kade kao mao' taama ka daapm idup, turuti'klah sagala parentah Jubata.”
\v 21 Ja Yesus ka ia: “Kade kao mao' sampurana, ampuslah jualah sagala miliknyu ba bareatnlah koa ka urakng-urakng miskin, maka kao ana akan namu harta ka saruga, tarus ataknglah ka dian ba tunaanlah Aku.”
\v 23 Yesus bakata ka murit-murit-Te: “Aku bakata ka kao, sasidie susah sidi bagi urakng kaya untu' taama'k ka daapm Karajaan Saruga.
\v 24 Sakai agik Aku bakata ka kao, labih mudah seko' unta taama'k ngalalui'k ubakng jarupm dari pada seko urakng kaya taama'k ka daapm Karajaan Jubata.”
\v 28 Ja Yesus ka kabatnne: “Aku bakata ka kao, sasidie sawaktu penciptaan ana agik, kade Anak Manusia badiapm ka tahta kamuliaan-Ne, kao, nang udah nunaan Aku, ana duduk ugak ka atas dua balas tahta untu ngakimi kadua balas susku Israel.
\v 29 Ba satiap urakng nang karna dama-Ku ningaatn rumahe, adik-baradik e nang laki gek nang bini, apak gek uwek e, anak-anak e, gek uma e, ana akan narima saratus kali lipat ba ana akan namu idup salamae.
\v 6 Kira-kira jam lima gumarek ia muok agik ba namuik urakng-urakng lain ugak, tarus jare ka kabatnne koa: “Ngahe kao nganggur maan ka dian saarianan?
\v 7 Ja kabatnne koa ka ia: Barang ina ada urakng nang ngupah kami. Jakatae ka kabatnne: Ampuslah ugak ka kabon anggurku.
\p
\v 8 Sawaktu ari maam tuan koa bakata ka mandore: Sarui'klah nang karaja-karaja koa ba bayarlah upahe, mulai dari nang taama' dudi sampe nang masok paling doho'k.
\p
\v 9 Tarus ataknglah kabatnne nang mulai bakaraja kira-kira jam lima kabatnne koa narima masing-masing sadinar.
\v 10 Lalu ataknglah kabatnne nang masok paling dohok, sangkae namua' manyak, tapi kabatnne pun masing-masing narima sadinar ugak.
\v 12 jare: Kabatnne nang taama' dudi nyian kahe karaja sa jam, tapi kao nyamaan kabatnne ba kami nang saari-arianan bakaraja barat ba nagaratn angat mataari.
\v 18 “Angkitn diri'k ampus ka Yerusalem ba Anak Manusia akan disarahatn ka imam-imam kapala ba ahli-ahli Taurat, ba kabatnne koa ana akan mare Ia ukuman mati.
\v 19 Ba kabatnne ana akan nyarahatn Ia ka bangsa-bangsa nang ina' nganal Jubata, biar Ia di olo'-olo'an, dipalasah ba disalipatn, ba ari ka talu Ia ana akan dibangkitatn.”
\v 21 Ja Yesus: “Ahe nang kao maoan?” Sahute: “Bare'klah parentah, biar kadua anakku nyian muih duduk ana ka daapm Karajaan Nyu, nang seko' duduk ka sabalah kanan-Nyu ba mamg seko' agik duduk ka sabalah keba'knyu
\v 22 Tapi Yesus nyahuti', ja kata-E: “Kao ina nauan, ahe nang kao minta. Bisa me kao nyocok cawan, nang harus Aku cocok?” ja kabatnne ka-Ia: “Kami bisa.”
\v 23 Yesus bakata ka kabatnne: “Cawan-Ku memang ana akan kao cocok, tapi parihal duduk ka sabalah kanan-Ku gek sabalah keba'k Ku, Aku ina ba hak mareatn koa. Koa ana akan dibareatn ka urakng-urakng bagi sae Apak-Ku udah nyiapatn iya.”
\v 25 Tapi Yesus nyarui'k kabatnne tarus bakata: “Kao nauan, kade pamarentah-pamarentah bangsa-bangsa marentahi' rakyatte ba kokot basi ba panguasa-panguasa majaanan kuasae karas sidi ka atas kabatnne.
\v 34 Tarus tagaraklah ati Yesus di belas kasihatn, lalu Ia nyangkam mata kabatnne ba sakoa ugak kabatnne nee lalu nunaan Ia.
\c 21
\cl Pasal 21
\p
\v 1 Sawaktu Yesus ba murit-murit-Te udah samak Yerusalem ba sampe ka kampokng Betfage nang tampate samak ba Bukit Zaitun, Yesus nyuruh dua urakng murit-Te
\v 2 Ia bapasatn: “Ampuslah ka kampokng nang ka adapatnnyu koa, di koa kao ana bijak namuana seko keledai bini taikat, ba anake ada samak ia. Lapasatnlah keledai koa ba icaknglah ka Aku.
\v 6 Tarus ampuslah murit-murit koa ba minjawat aya nang di nugasatn Yesus ka kabatnne.
\v 7 Kabatnne ngicakng keledai bini koa ba anake, lalu ngalasi' ia ba pakean kabatnne ba Yesus pun naik ka atase.
\v 8 Urakng manyak nang sidi ayak jumbalahe ngamparatn pakeane ka maraga, ada ugak nang natak ranteng-ranteng dari batakng-batakng kayu ba nabaratn ia ka maraga.
\v 9 Ba urakng manyak nang bajaatn ka adapatn Yesus ba nang nunaan Ia dari balakang, ngampak, jare: “Hosana bagi Anak Daud, dibarakati'klah Ia nang atakng dapm dama Jubata, hosana ka tampat nang mahatingi!”
\v 12 Tarus Yesus taama' ka Rumah Sambayang ba ngoser samua urakng nang bajualan ka botang Rumah Sambayang. Ia malikatn meja-meja panukar duit ba bangku-bangku padagakng burukng dara
\v 15 Tapi sawaktu imam-imam kapala ba ahli Taurat nee mujisat-mujisat nang diminjawat di-He koa ba kamuda'k-kamuda'k nang ngampak daapm Rumah Sambayang: “Hosana bagi Anak Daud!” ati kabatnne koa manas sidi,
\v 16 lalu kabatnne bakata ka ia: “Kao nangar ahe nang di ngataatn di kamuda'k-kamuda'k nyian? Ja Yesus ka kabatnne: “Aku nangar; nape suah me kao maca dari moot ola-ola ba kamuda'k-kamuda'k nang nyusu'k Kao nyiapatn puji-pujian?
\v 19 Samak maraga Ia nee puhutn ara lalu ampus dikoa, tapi Ia ina namu ahe-ahe ka puhutn ara koa salain daukng-dauknge maan. jakata-E ka puhutn koa: “Kao ina akan babuah agik salama-lamae!” Ba sawaktu koa ugak kariknglah puhutn ara koa.
\v 21 Yesus nyahuti'k kabatnne: “Aku bakata ka kao sasidie kade kao picaya ba ina bimbang, kao buke' maan bisa ba buat ahe nang Ku minjawat ka puhutn ara koa, tapi ugak kade kao bakata ka bukit nyian: “Bagaraklah ba tatabakatnlah ka daapm laot! hal koa akan tajaji.
\v 22 Ba ahe maan nang kao minta daapm doa daapm kapicayaatn panuh kao akan narima ia.”
\v 23 Lalu Yesus taama' ka Rumah Sambayang, ba sawaktu Ia ngajar di koa, ataknglah imam-imam kapala ba na tua-tua bangsa Yahudi ka Ia, lalu bakata: “Ba kuasa nang mae gek Kao minjawat hal-hal koa? ba sae gek nang mare kakuasaan koa ka Kao?”
\v 24 Sahut Yesus ka kabatnne: “Aku ugak akan ngajuatn sete pertanyaan ka kao ba kade kao mare jawape ka Aku, Aku ana maok ngataan ugak ka kao ba kuasa mae Aku minjawat hal-hal koa.
\v 25 Dari mae gek baptisan Yohanes? Dari saruga gek dari manusia? “Kabatnne ngomongan koa ka sabayaatne, tarus bakata: “Kade dirik kataatn dari saruga, ia ana bakata ka diri'k: Kade yakaoa, ngahe kao ina picaya ka ia?
\v 27 “Lalu kabatnne nyahuti' Yesus: “Kami ina nauan.” Tarus Yesus pun bakata ka kabatnne: “Kade yakoa, Aku ina ugak ngataatn ka kao ba kuasa mae Aku minjawat hal-hal koa.”
\v 28 “Tapi ahe gek pandapat nyu parihal nyian: Ada seko' urakng ia ada ba anak nang laki dua eko'k. Ia ampus ka anak nang sulong lalu bakata: Anakku, ampus bakarajalah ari nyian ka kabon anggor.
\v 31 Sae gek ka antara badua urakng koa nang minjawat ahe nang apak e nyuruh?” Kabatnne nyahuti': Nang tarahir.” Ja Yesus ka kabatnne: “Aku bakata ka kao, sasidie panaap-panaap cukai ba nang bini-bini sundal ana akan doho'k taama'k ka daapm Karajaan Jubata.
\v 32 Barang Yohanes atakng untu nojokkatn maraga nang batol ka kao, tapi kao ina picaya ka ia. Tapi panaap-panaap cukai ba nang bini-bini sundal picaya' ka ia. Ba meskipun kao nee iya, tapi apas koa kao ina nyasal ba ugak ina picaya.”
\v 33 “Dangaratnlah sote paumpamaan nang lain. Adalah seko' tuan tanah muka kabon anggor ba nanam pagar sakalilinge. Ia namukng ubakng tampat maras anggor ba madiriatn menara jaga ka daapm kabon koa. Tarus ia nyewaatn kabon koa ka panggarap-panggarap lalu barangkat ka nagari lain.
\v 34 Sawaktu amper musim panen, ia nyuruh amba-ambae atakng ka panggarap-panggarap koa untu naap hasil nang jaji bagianne.
\v 35 Tapi panggarap-panggarap koa nangkap amba-amba koa: kabatnne noko'k nang seko', munuh nang lain ba nabaki'k nang lain ugak ba batu.
\v 36 Tarus tuan koa nyuruh pula amba-amba nang lain, labih manyak dari pada nang doho'k, tapi kabatnne koa pun di minjawat aya na ayukng-ayukng nge koa ugak.
\v 37 Ahire ia nyuruh anake ka kabatnne, jare: Anakku akan kabatnne segani.
\p
\v 38 Tapi sawaktu panggarap-panggarap koa nee' anakke koa, kabatnne bakata: Ia ahli warise, jek diri'k munuh ia, biar warisanne jaji nu' diri'k.
\v 39 Kabatnne nangkap ia ba nabakatn ia ka uwar kabon anggor koa, lalu munuh ia.
\v 40 Kade' tuan kabon anggor koa atakng, ahe gek nang ana akan di pinjawat tuan koa ka panggarap-panggarap koa?”
\v 41 Jakata kabatnne ka Ia: “Ia akan munuhi' urakng-urakng jahat koa ba kabon anggor koa ana akan disewaatn ka panggarap-panggarap lain, nang mao' nyarahatn asile ka ia pas waktue.”
\v 42 Ja Yesus ka kabatnne: “Nape suah gek kao maca daapm Kitab Suci: Batu nang dimuang di tukang-tukang bangunan udah jaji batu panjuru, hal koa jaji dari pihak Jubata, sote' pabuatatn ajaip ka mata diri'k.
\v 43 Barang koa, Aku bakata ka kao, kade Karajaan Jubata ana akan di taap dari kao ba ana akan dibareatn ka sote' bangsa nang akan ngasilatn buah Kerajaan koa.
\v 3 Ia nyuruh amba-ambae nyarui'k urakng-urakng nang udah di ngundang ka gawe panganten koa, tapi urakng-urakng koa bai' atakng.
\v 4 ia nyuruh ugak amba-amba lain, pasatnne: Kataanlah ka urakng-urakng nang dingundang koa: Sasidie hidangan, udah di nyiapatn, sapi-sapi laki ba ayaman piaraatnku udah dinyambaleh; samua udah ada tasedia, ataknglah ka gawe panganten nyian.
\p
\v 5 Tapi urakng-urakng nang dingundang koa ina maduliatn iya; ada nang ampus ka umae, ada nang ampus ngurus usahae,
\v 6 ba nang lain nangkap amba-amba koa, nyeksa ba munuh ia.
\v 7 Tarus beralah raja koa lalu nyuruh pasukanne ka naun untu binsaaatn pamunuh-pamunuh koa ba nunu kota' kabatnne.
\p
\v 8 Apas koa ia bakata ka amba-amba: Pajamuan gawe pangganten udah siap, tapi urakng-urakng nang dingundang tadi ina layak untu koa.
\v 9 Barang koa ampuslah ka sempang-sempang maraga ba undanglah satiap urakng nang kao tamui' di koa ka gawe pangganten nyian.
\v 10 Tarus ampuslah amba-amba koa ba kabatnne ngomoan samua urakng nang dinamui' ka maraga-maraga, urakng-urakng jahat ba urakng-urakng baik, jaji barinsi'k lah ruangan pajamuan gawe koa di na' tamu.
\p
\v 11 Sawaktu raja koa taama' untu batamu ba na' tamu-tamu koa, ia nee seko' urakng nang ina bapakean pesta.
\v 12 Ia bakata ka ia: Hei kamaru'k, ayamae kao taama' ka dian ina bapakean pesta? Tapi urakng koa diam maan.
\v 13 Lalu ja raja koa ka amba-ambae: Ikatlah paha ba kokotte tabakatnlah urakng koa ka daapm abut galap nang paling galap, dikoalah akan ada bunyi tangisan ba karatuk gigi.
\p
\v 14 Barang manyak nang di nyaru'k, tapi sadikit nang di milih.
\p
\v 15 Tarus ampuslah urakng-urakng Farisi, kabatnne barunding ayamae kabatnne bisa nangkap Yesus ba sete' pertanyaan.
\v 16 Kabatnne nyuruh murit-murit kabatne barage-rage Herodian batanya ka Ia: “Guru kami nauan, Kao koa urakng nang jujur ngajaratn jaatn Jubata ba Kao ina gai'k ka sae pun ugak barang Kao ina ngago'k muha.
\v 17 Kataatnlah ka kami pandapat-Nyu: Dimuihan gek ina' mayar pajak ka kaisar?”
\v 18 Tapi Yesus nauan kajahatan ati kabatnne koa lalu bakata: “Ngahe kao nyobai' aku, hei urakng-urakng munafik?
\v 19 Teeatnlah ka Aku mata duit untu pajak koa. “Kabatnne ngicangan duit dinar ka Ia.
\v 20 Tarus Ia batanya' ka kabatnne: “Gambar ba tulisan sae gek nyian?”
\v 21 Sahut kabatnne: “Gambar ba tulisan Kaisar.” Lalu ja Yesus ka kabatnne: “Bareatnlah ka Kaisar ahe nang pararu kao bareatn ka Kaisar ba ka Jubata ahe nang pararu kao bareatn ka Jubata.”
\v 24 “Guru, Musa ngataatn, kade' seko' urakng nang mati kade' ina ningaatn anak, adik-baradik e harus panganten ba binie koa untu mangkitatn katurunan untu saudarae koa.
\v 25 Tapi ka antara kami ada tujuh urakng basaudara. Nang pertama panganten, tapi apas koa mati. Ba barang ia ina ada katurunan, ia ningaatn binie koa untu saudarae.
\v 26 Yakoa ugak nang ka dua ba nang ka talu sampe nang ka tujuh.
\v 27 Ba ahire, apas kabatnne koa, nang bini koa pun mati.
\v 3 Barang koa turuti'lah ba karajaanlah sagala sasuatu nang kabatnne koa ajaratn ka kao, tapi amelah kao turuti' pabuatan-pabuatan kabatnne, barang kabatnne koa ngajaratn iya tapi ina' malakukan iya.
\v 4 Kabatnne ngikat ubaatn-ubaatn barat, lalu narohatn ka atas bahu urakng, tapi kabatnne babaro bai nyantuh ia.
\v 5 Samua pakarajaantn nang kabatnne minjawat kahe biar maksute di tee di urakng; kabatnne make tali sambayang nang ibar ba jumbai panyakng;
\v 6 kabatnne suka duduk ka tampat terhormat daapm pajamuan makatn ba ka tampat paling depan ka rumah sambayang;
\v 7 kabatnne suka narima penghormatan ka pasar ba suka di saru'k Guru.
\p
\v 8 Tapi kao, amelah kao disabut Guru; barang kahe seko' Gurunyu ba kao samua koa kamaruk e.
\v 9 Ba amelah kao nyabut saepun apak ka bumi nyian, barang kahe seko' Apaknyu, yakoa Ia nang ka saruga.
\v 10 Amelah pula kao disabut pamimpin, barang kahe sete Pamimpinnyu, yakoa Mesias.
\v 11 Barang sae nang teraya'k ka antara kao, haruslah ia jaji palayannyu.
\v 12 Ba barangsae ninggian diri, ia ana akan dibabahatn ba barangsae mabahatn diri'k, ia ana akan di tingian.
\p
\v 13 Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munapik, barang kao nutup pintu-pintu Karajaan Saruga ka depan urakng. Barang kao babaro ina taama' ba kao ngalangi' dangan nang barusaha untu taama.
\v 14 \f [Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munapik barang kao naatn rumah janda-janda sedang kao ngalabui' mata urakng ba doa nang panyakng-panyakng. Barang koa kao pasti akan narima ukuman nang labih barat.]\f*
\v 15 Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munapik, barang kao nyabarangi laotan ba ngulilingi daratan, untu nobatatn seko' urakng maan jaji pangikut agamanyu ba apas ia ba tobat, kao nyajiatn ia urakng neraka, nang dua kai labih jahat daripada diri'knyu.
\p
\v 16 Cilakalah kao, hei pamimpin-pamimpin buta', nang bakata: Basumpah demi Rumah Sambayang, sumpahnyu koa ina' sah; tapi basumpah demi amas Rumah Sambayang, sumpah koa mengikat.
\v 17 Hei kao urakng-urakng bodo ba urakng-urakng buta, ahe gek nang labih penting, amas gek Rumah Sambayang nang ngudusatn amas koa?
\v 18 Basumpah demi mezbah, sumpah koa ina sah; tapi basumpah demi persembahan nang ada ka atase, sumpah koa mengikat.
\v 19 Hei kao urakng-urakng buta', ahe gek nang labih penting, persembahan gek mezbah nang ngudusatn persembahan koa?
\v 20 Barang koa sae pun nang basumpah demi mezbah, ia basumpah demi mezbah ba ugak demi sagala sasuatu nang ada ka atase.
\v 21 Ba sae pun nang basumpah demi Rumah Sambayang, ia basumpah demi Rumah Sambayang ba demi Ia ugak nang badiapm dikoa.
\v 22 Ba sae pun nang basumpah demi saruga, ia basumpah demi tahta Jubata ba ugak demi Ia, nang badiapm ka atase.
\p
\v 23 Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munafik, barang pasapuluhan dari salaseh, adas manse' ba jintan kao bayar, tapi nang penting daapm ukum Taurat kao abaiatn, yakoa: kaadilan ba belas kasihatn ba kasetiaan. Nang sote' harus dikarajaan ba nang lain ame di abaiatn.
\v 24 Hei kao pamimpin-pamimpin buta' rangit kao tapisatn dari daapm aik nyocoknyu, tapi onta nang ka daapm me kao taatn.
\p
\v 25 Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munafik, barang cawan ba pingatn nyu kao barasehatn sabalah luare, tapi sabalah daapme barinsi' rampasatn ba karakusatn.
\v 26 Hai urakng Farisi nang buta', barasehatnlah doho'k sabalah daapm cawan koa, jaji sabalah luare ugak ana pun baraseh.
\p
\v 27 Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munafik, barang kao aya tolen kuburan nang di cat putih, nang sabalah luare memang putih kateeatne, tapi nang sabalah daapmme barinsi' tuakng-tuakng ba ugak macam-macam jenis kotoran.
\v 28 Ayakoa ugaklah kao, ka sabalah luar aya kateeatn banar ka mata urakng, tapi ka sabalah daapm kao barinsi kamunafikatn ba kajahatan.
\p
\v 29 Cilakalah kao, hei ahli-ahli Taurat ba urakng-urakng Farisi, hei kao urakng-urakng munafik, barang kao minjawat kuburan nabi-nabi ba ngagasi'k tugu urakng-urakng banar
\v 30 tarus bakata: Kade' kami idup ka jaman enek moyang diri'k, tantulah kami ina nunaan na' kabatnne nang munuh nabi-nabi koa.
\v 31 Tapi ba cara aya koa lah kao basaksi kadiriknyu bababro, kade' kao katurunan pamunuh nabi-nabi koa.
\v 33 Hei kao katurunan uwar-uwar biludak! Ayamaelah mungkin kao bisa ngalapasatn diri'knyu dari ukuman neraka?
\v 34 Barang koa, Tee'lah, Aku ngutus ka kao nabi-nabi, urakng-urakng bijaksana ba ahli-ahli Taurat; saparoh kaantara kabatnne ana kao bunuh ba kao salipatn, nang lain ana kao palasah ka rumah-rumah sambayang nyu ba kao siksa dari kota ka kota,
\v 35 Supaya kao nanggong akibat panumpahatn darah urakng nang ina basalah mulai dari Habel, urakng banar koa, sampe ka Zakaria anak Berekhya, nang kao munuh ka antara tampat kudus ba mezbah.
\v 36 Aku bakata ka kao: Sasidie samuae nyian ana akan di tanggong di angkatan nyian.
\v 37 “Yerusalem, Yerusalem, kao nang munuh nabi-nabi ba nabakai'k babatu urakng-urakng nang dingutus ka kao! Dah pancah kai Aku rindu ngomoana'k anak-anaknyu, aya tolen uyukng manok ngomoan anak-anake ka babah seape, tapi kao bai'.
\v 2 Ia bakata ka kabatnne: “Kao nee samuae koa? Aku bakata kakao, sasidie ina sete' pun batu kadian ana dibiaratn ada kaatas batu nang lain; samuae ana diruntuhatn.”
\v 3 Sawaktu Yesus duduk ka atas Bukit Zaitun, ataknglah murit-murit-Te ka Ia mao bakatai'k ba Ia babaro. Ja kabatnne: Kataatnlah ka kami, kamie koa ana jajie ba ahe gek tanda kaatangan-Nyu ba tanda ahir dunia?”
\v 5 Barang manyak ana dangan atakng make dama-Ku tarus bakata: Akulah Mesias, ba kabatnne koa ana akan manyak nyasatatn urakng.
\v 6 Kao ana akan nangar bunyi urakng ba parang ba kabar-kabar parihal urakng ba parang. Tapi ati-atilah ame kao garikng gamas; barang samua koa harus tajaji, tapi koa buke ahire
\v 7 Barang bangsa ana bangkit ngalawan bangsa, ba karajaan balawan karajaan. Ana akan ada kaparatn ba gempa bumi ka sagala tampat.
\v 8 Tapi samuae koa barulah pamulaan kasusahatn pas mao'k taama' ka jaman barahu.
\p
\v 9 Ka waktu koa kao ana mao' disarahatn untu disiksa, ba kao ana mao' dibunuh ba ana di tegetatn samua bangsa barang di dama-Ku,
\v 10 ba manyak urakng ana murtat ba kabatnne koa ana akan saling nyarahatn bateget-tegetatn ugak
\v 11 Manyak nabi palsu ana muok ba nyasatatn manyak urakng.
\v 12 Ba barang manyak batambah kajahatan, tarus kasih kamanyakatn urakng ana jaji dingin.
\v 13 Tapi urakng nang batahan sampe ahir ana akan salamat.
\v 15 “Jadi kade' kao nee Pamunuh jahat badiri ka tampat kudus, saturut firman nang dinyampeatn di na' nabi Daniel - samua nang maca nyian haruslah maratiatn batol-batol.
\v 16 Urakng-urakng nang ka Yudea haruslah dariatn diri'e ka bukit.
\v 17 Urakng nang agik ka paranginan ka atas rumah amelah ia turutn untu naapa' barang-barang ka rumahe,
\p
\v 18 ba urakng nang agik ka uma amelah ia muakng untu naapa' pakeanne.
\v 19 Cilakalah nang bini-bini nang gi'k babuntikng gek nang nyusui'k ola e sawaktu koa.
\v 20 Badoalah, sawaktu kao dariatn diri'k nyu koa waktue ina jantu'k ka munsim dingin ba ame ka ari Sabat.
\v 21 Barang ka waktu koa ana akan ada siksaan nang barat nang na suah ada dari sanape dunia di pinjawat sampe angkitn ba nang ina akan ada agik.
\v 22 Ba sakira'e waktue ina dipasingkat, dari sagala nang idup ina akan ada nang salamat; tapi barang di urakng-urakng pilihan waktu koa akan dipasingkat.
\v 23 Ka waktu koa kade' urakng bakata ka kao: Tee'lah Mesias ada kadian, gek Mesias ada kanaun, amelah kao picaya.
\v 24 Barang mesias-mesias palsu ba nabi-nabi palsu bamuokatn ba kabatnne koa ana minjawat tanda-tanda nang aya'k ba mujisat-mujisat, biar sakira'e bisa, kabatnne nyasatatna' urakng-urakng pilihan ugak.
\v 25 Ingatlah nyian, Aku udah bakata doho'k-doho'k ka kao.
\v 26 Jadi kade urakng bakata ka kao: Tee'lah, Ia ada ka padang gurun, amelah kao ampus ka koa, gek ugak: Tee'lah Ia ada ka daapm biik, amelah kao picaya.
\v 27 Barang sama aya kilat nang mancar dari sabalah timur ba maancaratn cahayae sampe ka barat, yakoa ugaklah ana kaatangan Anak Manusia.
\v 28 Dimae ada bangke, dikoa burukng nasar bakarumun.
\v 29 “Sabijake saudah siksaan ka masa koa, mataari jadi galap ba buatn ina bacahaya ba bintakng-bintakng ana bajantuatn dari angit ba kuasa-kuasa angit ana goncang.
\v 30 Ka waktu koa ana kateeatn tanda Anak manusia ka angit ba samua bangsa ka bumi ana bangaruoatni'k ba kabatnne ana nee' Anak Manusia koa atakng ka atas rahu-rahu ka angit ba sagala kakuasaan ba kamuliaan-Ne.
\v 31 Ba Ia ana nyuruh kauwar malaekat-malaekat-Te nyiup sangkakala nang aya'k sidi bunyie ba kabatnne koa ana mao ngomoan urakng-urakng pilihan-Ne dari kaampat panjuru bumi, dari ujukng angit nang sete ka ujukng angit nang lain.
\p
\v 32 Tariklah palajaran dari paumpamaan parihal pohotn ara: Kade ranteng-rantenge malamut ba mulai batarok, kao nuan, kade munsim angat udah samak.
\v 33 Yakoa ugak, kade kao nee samuae koa, tauatnlah kade waktue udah samak, udah ka muha pintu.
\v 34 Aku bakata kakao: Sasidie angkatan nyian ina akan balalu, sanape samua e koa tajadi.
\v 35 Angit ba bumi ana akan balalu, tapi pakataatn-Ku ina akan balalu.
\v 38 Barang ayamae kabatnne ka zaman sanape aik bah koa makatn ba nyocok, panganten ba dipangantenan, sampe ka ari Nuh taama' ka daapm bahtera,
\v 39 ba kabatnne ina nauan ahe-ahepun, sanape aik bah koa atakng ba ngilangan kabatnne koa samua, yakoa ugaklah hal e ana pas kaatangan Anak Manusia.
\v 40 Sawaktu koa kade ada dua urakng ka uma, nang seko' ana diicakng ba nang lain ana akan ditingaatn;
\v 41 kade ada dua urakng nang bini mutar batu kisaratn, nang seko' urakng diicakng ba nang lain ana akan ditingaatn.
\p
\v 42 Barang koa bajaga-jagalah, barang kao ina nauan ka ari mae Jubatanyu atakng.
\v 43 Tapi tauatnlah nyian: Kade tuan rumah nauan kawaktu ahe pas maam ari pancuri ana maok atakng, udahlah pasti ia bajaga-jaga, ba ina akan miaratn rumahe dibungkar.
\v 44 Barang koa haruslah kao ugak basiap-siap, barang Anak Manusia atakng ka waktu nang ina kao kira.
\v 7 Ng dara-dara koa pun umpat samua lalu minisatn lampu-lampue.
\v 8 Nang dara-dara nang bodo bakata ka nang dara-dara nang bijaksana: Bareatnlah ka kami sadikit binyak koa, barang lampu kami amper padapm.
\p
\v 9 Tapi sahut lima nang dara bijaksana koa: Bai', ana ina cukup untu kami ba untu kao. Labih baik kao ampus ka panyua binyak, tarus mali dikoa.
\p
\v 10 Tapi, waktu kabatnne gik ampus mali binyak, ataknglah panganten koa ba kabatnne nang dah siap sadia taama'k barage-rage ba ia ka ruang pajamuan panganten koa, lalu pintu dinutup.
\p
\v 11 Tarus koa ataknglah ugak nang dara-dara lain koa lalu bakata: Tuan, tuan, bukaatnlah kami pintu!
\p
\v 12 Tapi ia nyahut: Aku bakata ka kao, sasidie aku ina kanal ka kao.
\p
\v 13 Barang koa, bajaga-jagalah, barang kao ina nauan kamie ari gek waktue.
\v 15 Nang seko' urakng dimareatn lima talenta, nang seko' agik dua ba nang seko' agik sete', masing-masing sasuai kasanggupanne, lalu ia barangkat.
\v 16 Bijaklah ampus amba nang narima lima talenta koa. Ia majaanan duit koa tarus ia namu kauntungan lima talenta ugak.
\v 17 Amba nang narima dua talenta koa pun babuat yakoa ugak ba namu untung dua talenta.
\v 18 Tapi amba nang narima sete' talenta koa ampus lalu namukng ubakng kadaapm tanah tarus naporatn duit tuanne.
\p
\v 19 Lama apas koa puaknglah tuan amba-amba koa tarus ngadaatn paretongan ba kabatnne.
\v 20 Amba nang narima lima talenta koa atakng ba ia ngicakng kauntungan lima talenta, jare: Tuan, lima talenta tuan picayaatn ka aku; tee'lah aku udah namu kauntungan lima talenta.
\p
\v 21 Tarus jakata tuanne koa ka ia: Baik sidi pakarajaatnnyu koa, hei ambaku nang baik ba setia; kao udah setia daapm pakara nang enek, aku ana maok mare kao tanggong jawap ka pakara nang ayak. Taama'klah ba turutlah ka daapm kabahagiaatn tuannyu.
\p
\v 22 Tarus ataknglah amba nang narima dua talenta koa, jare: Tuan, dua talenta tuan picayaatn ka aku; tee'k, aku udah namu kauntungan dua talenta.
\p
\v 23 Tarus jakata tuanne koa ka ia: Baik sidi pakarajaatnnyu koa, hei ambaku nang baik ba setia, kao udah setia mikut tanngong jawap daapm pakara nang enek, aku ana maok mare kao tanggong jawap daapm pakara nang aya'k. Taama'klah ba turutlah daapm kabahagiaatn tuannyu.
\p
\v 24 Tarus ataknglah ugak amba nang narima sete' talenta koa, lalu bakata: Tuan, aku nauan kade tuan koa manusia nang kejam nang bahanyi ka tampat dimae tuan ina naburatn banih, ba naap katampat dimae tuan ina batanam.
\v 25 Barang koalah aku gai'k tarus dari naporatn talenta tuan ka daapm tanah: nyian, taaaplah agik nu' tuan!
\p
\v 26 Tarus sahut tuanne koa: Hei kao, amba nang jahat ba malas, jadi kao udah nauan, kade' aku bahanyi ka tampat dimae aku ina naburatn banih ba naap dari tampat dimae aku ina batanam?
\v 27 Barang koa udah saharuse duitku koa kao bareatn ka urakng nang majaanan duit, biar sawaktu aku puakng aku narima duite ba bungae.
\p
\v 28 Barang koa taaplah talenta koa dari ia ba bareatnlah ka urakng nang batalenta sapuluh koa.
\v 29 Barang satiap urakng nang ada, ka ia ana maok dibarei'k, jajie ia bakalimpahatn. Tapi sae nang ina ada, ahe pun ugak nang ada ka ia ana akan ditaap dari ia.
\v 31 Kade' Anak Manusia atakng daapm kamuliaan-Ne ba samua malaekat ada basama-sama ba Ia, Ia ana akan badiapm ka atas tahta kamuliaan-Ne.
\v 32 Tarus samua bangsa ana dikomoan ka adapatn-Ne ba Ia ana maok misahatn kabatnne koa seko' urakng dari seko' urakng, tolen aya gembala misahatn domba dari kambing,
\v 33 ba Ia ana maok nampatatn domba-domba ka sabalah kanan-Ne ba kambing-kambing ka sabalah keba'k-E.
\p
\v 34 Raja koa ana bakata ka kabatnne nang barada kasabalah kanan-Ne: Je'k, hei kao nang dimarakati'k di Apak-Ku, tarimalah Karajaan nang udah dinyiapatn untu kao dari dunia diminjawat.
\v 35 Barang sawaktu Aku kaparatn, kao mare' Aku makatn; waktu Aku aus, kao mare Aku nyocok; sawaktu Aku jaji urakng asing, kao mare Aku tumpangan;
\v 36 Sawaktu Aku ina babaju, kao mare Aku pakean; sawaktu Aku rongkok, kao naboi'k Aku; sawaktu Aku daapm pinjara, kao ngampusi Aku.
\p
\v 37 Tarus urakng-urakng banar koa ana nyahuti Ia, jare: Jubata, kamie gek kami nee Kao kaparatn ba kami mare' Kao makatn, gek aus kami mare Kao nyocok?
\v 38 Kamie gek kami nee Kao jaji urakng asing, lalu kami mare Kao tumpangan, gek kao ina babaju tarus kami mare Kao pakean?
\v 39 Kamie gek kami nee Kao sakit gek daapm pinjara lalu kami nabo'k Kao?
\p
\v 40 Tarus Raja koa nyahuti' kabatnne: Aku bakata kakao sasidie sagala sasuatu nang kao lakukan untu salah seko' urakng dari kamaru'k-Ku nang paling hina nyian, kao udah melakukan koa untu Aku.
\p
\v 41 Tarus Ia bakata ugak ka kabatnne nang sabalah keba'-E: Darilah kaadapatn-Ku, hei kao urakng-urakng terkutuk, darilah ka api nang kekal nang udah dinyiapatn untu Ibalis ba malaekat-malaekatte.
\v 42 Barang sawaktu Aku kaparatn, kao ina mare Aku makatn; sawaktu Aku aus, kao ina mare Aku nyocok;
\v 43 sawaktu Aku jaji urakng asing kao ina mare Aku tumpangan; sawaktu Aku ina babaju kao ina mare Aku pakean; sawaktu aku sakit ba daapm pinjara, kao ina naboi'k Aku.
\p
\v 44 Tarus kabatnne koa pun nyahuti' Ia, jare: Jubata, kamie gek kami nee' Kao kaparatn, gek aus, gek jaji urakng asing, gek ina bapakean, gek sakit, gek daapm pinjara tarus kami ina ngalayani Kao?
\p
\v 45 Tarus Ia nyahuti' kabatnne koa: Aku bakata kakao, sasidie sagala sasuatu nang ina kao lakukan untu salah seko' urakng dari nang paling hina nyian, kao ina melakukan koa ugak untu' Aku.
\p
\v 46 Tarus kabatnne nyian ana taama'k ka daapm tampat siksaan nang kekal, tapi urakng banar kadaapm idup nang kekal.
\c 26
\cl Pasal 26
\p
\v 1 Apas Yesus ngajaratn sagala pangajaratn-Ne koa, bakatalah Ia ka murit-murit-Te:
\v 6 Sawaktu Yesus barada ka Betania, ka rumah Simon si panyakit kusta,
\v 7 ataknglah seko' nang bini ka Ia ngicakng sabuah buli-buli pualam barisi' binyak wangi nang maha. Binyak koa dinuangan ka atas kapala Yesus, nang agik duduk makatn.
\v 17 Ka ari pertama dari ari raya Roti ina Baragi ataknglah murit-murit Yesus ka-Ia lalu bakata: “Dimae Kao mao' kami nyiapatn pajamuan Paskah untu Kao?”
\v 18 Sahut Yesus: “Ampuslah ka kota ka si Anu'k ba bataklah ka ia: Pasatn Guru: waktu-Ku amper sampe; ka daapm rumahnyulah Aku mao; ngarayaatn Paskah barage-rage ba na' murit-murit-Ku.”
\v 23 Ia nyahuti': “Ia nang barage-rage ba-Aku nyooatn kokote ka pingatn nyian, ialah nang ana nyarahatn Aku.
\v 24 Anak Manusia memang ana ampus sasuai ba ahe nang tatulis parihal Ia, tapi cilakalah urakng nang oleh dihe Anak Manusia koa disarahatn. Adalah labih baik bagi urakng koa sakirae ia ina diparanakatn.”
\v 28 Barang nyianlah darah-Ku, darah pajanjian, nang dinumpahatn untu manyak urakng untu pangamponan dosa.
\v 29 Tapi Aku bakata ka kao: mulai dari angkitn Aku ina akan nyocok agik asil dari pokok anggor nyian sampe ka ari Aku nyocok ia, yakoa nang barahu, barage-rage ba kao daapm Kerajaan Apak-Ku.
\p
\v 30 Apas badendang lagu pujian, ampuslah Yesus ba murit-murit-Te ka Bukit Zaitun.
\v 31 Tarus bakatalah Yesus ka kabatnne: “Maam nyian kao samua ana akan tagoncang imannyu karna Aku. Barang ada tatulis aku akan munuh gembala ba sakarayungan domba koa ana jaji badari-dariatn.
\v 32 Tapi apas Aku bangkit, Aku akan nohoik kao ka Galilea.”
\v 36 Tarus sampelah Yesus barage-rage murit-murit-Te ka sete' tampat nang badama Getsemani. Lalu Ia bakata ka murit-murit-Te: “Duduklah kadian, samintara Aku ampus ka naun untu badoa.”
\v 39 Tarus Ia maju sadikit, lalu sujut badoa, jakata-E: “O Apak-Ku, sakirae nyian bisa, biarlah cawan nyian balalu dari Aku, tapi amelah aya kamaoan-Ku nang jaji, tapi saparati aya nang Kao mao'an.
\v 40 Apas Koa Ia muakng ka na' murit-murit-Te koa ba namui'k kabatnne koa agik tidur. Tarus Ia bakata ka Petrus: “Ina' me kao sanggup bajaga-jaga sajam ba Aku?
\v 41 Bajaga-jagalah ba badoalah, biar kao ame jantu' ka daapm pancobaan: roh memang panurut, tapi daging lamah.”
\v 45 Apas koa Ia atakng ka murit-murit-Te ba Ia bakata ka kabatnne: “Tidurlah angkitn ba istirahatlah. Tee', waktue udah sampe, kade Anak Manusia disarahatn ka kokot urakng-urakng badosa.
\v 46 Umpatlah, ijeklah diri'k dari. Ia nang nyarahatna'k aku udah samak.
\p
\v 47 Sawaktu Yesus masih bakata ataknglah Yudas, salah seko' dari kadua balas murit koa, barage ba ia sarombongan ayak urakng nang ngicakng pedang ba pentung, dinyuruh di imam-imam kapala ba tua-tua bangsa Yahudi.
\v 55 Pas waktu koa Yesus bakata ka urakng manyak: “Kao nyangka Aku nyian panyamun, tarus kao atakng langkap ngicakng pedang ba pentungan untu nangkap Aku? Padahal tiap-tiap ari Aku duduk ngajar ka Rumah Jubata, tapi kao ina nangkap Aku.
\v 56 Tapi samua nyian tajaji biar ganap nang tatulis daapm kitab nabi-nabi. “Lalu samua murit koa dariatn diri'e ningaatn Ia.
\v 57 Apas kabatnne nangkap Yesus, kabatnne ngicakng Ia ngadap Kayafas, Imam Ayak. Dikoa udah bakomo'k ahli-ahli Taurat ba tua-tua.
\v 58 Ba Petrus nunaan Ia dari jauh sampe ka halaman Imam Ayak, ba apas taama' ka daapm, ia duduk kaantara pangawal-pangawal untu nee akhir dari pakara koa.
\p
\v 59 Imam-imam kapala, malah samua Mahkamah Agama ngagok kasaksian palsu untu Yesus, biar ia bisa di ukum mati,
\v 60 tapi kabatnne ina namu, biarpun manyak muok saksi alok, tapi akhire muoklah dua urakng,
\v 64 Sahut Yesus: “Kao udah ngataan ia. Tapi, Aku bakata ka kao, mulai angkitn kao akan nee Anak Manusia duduk kasabalah kanan Nang Mahakuasa ba ana atakng ka atas rahu ka angit.”
\v 71 Sawaktu ia ampus ka pintu gerbang, seko' pambantu lain nee' ia tarus bakata ka urakng-urakng nang ada dikoa: “Urakng nyian basama-sama ba Yesus, urakng Nasaret koa.”
\v 72 Ia pun basangka agik sampe basumpah; “Aku ina kanal urakng koa.”
\v 73 Ina lama koa urakng-urakng nang ada dikoa atakng ka Petrus tarus bakata: “Pasti kao ugak salah seko' dari kabatnne, koa kateeatn dari bahasanyu.”
\v 74 Tarus mulailah Petrus nyumpah ba basumpah ugak: “Aku ina kanal urakng koa.” Ba sawaktu koa ugak nyingkokoklah manok.
\v 75 Tarus taringatlah Petrus ka ahe nang dingataatn Yesus ka ia: “Sanape manok nyingkokok, kao udah nyangkaatn Aku talu kai.” Tarus ia dari ka uar lalu nangis sedih sidi.
\v 1 Sawaktu ari mulai siakng, samua imam kapala ba tua-tua bangsa Yahudi bakomo'k ba naap kaputusan untuk munuh Yesus.
\v 2 Kabatnne ngikat Ia, tarus ngicakng-Ia ba nyarahatn Ia ka Pilatus, wali nagari koa.
\p
\v 3 Sawaktu Yudas, nang nyarahatn Ia, nee, kade Yesus udah dijantui'k ukuman mati, nyasallah ia. Lalu ia muongan duit nang talu puluh kapikng perak koa ka imam-imam kapala ba tua-tua,
\v 4 tarus bakata: “Aku udah badosa barang nyarahatn darah urakng nang ina basalah.” Tapi sahut kabatnne: “Ahe urusanne ba kami koa? Koa urusannyu babaro!”
\v 9 Barang koa ganaplah firman nang dinyampeatn di nabi Yeremia: “Kabatnne narima talu puluh duit perak, yakoa raga nang dinatapatn untu seko' urakng menurut panilaian nang balaku ka antara urakng Israel,
\v 10 ba kabatnne mareatn duit koa untu tanah tukang periuk, aya saparati nang dimasanan Jubata ka aku.”
\v 17 Barang kabatnne udah bakomo'k dikoa, Pilatus bakata ka kabatnne: “Sae gek nang kao maoan ku bebasatn untu kao, Yesus Barabas gek Yesus, nang disabut Karistus?”
\v 19 Sawaktu Pilatus agik duduk ka karusi pangadilan, binie ngirim pasatn ka ia: “Ame kao campuri pakara urakng banar koa, barang Dihe aku sidi menderita ka daapm mimpi tumaam.”
\v 22 Ja Pilatus ka kabatnne: “Kade yakoa, ahe gek nang harus ku pinjawat ka Yesus, nang disabut Karistus?” Kabatnne samua ngampak: “Ia harus disalipatn!”
\v 24 Sawaktu Pilatus nee kade sagala usaha akan sia-sia, malah udah mulai' nimuan kakacauan, ia naap aik ba nyasah kokote: “Aku ina basalah terhadap darah urakng nyian; koa urusan nyu babaro!”
\v 29 Kabatnne nganyam sete' mahkota duri ba narohatn ia ka atas kapala-E, tarus marei'k Ia sabatakng buuh ka kokot kanan-Ne. Lalu kabatnne balutut kaadapatn-Ne ba ngolo'-ngolo'an Ia, jare: “Salam, hei Raja urakng Yahudi!”
\v 30 Kabatnne ngaujahi' muha-E, ba naap buuh koa tarus mangkongan ia ka kapala-E. Apas ngolo'-ngoloan Ia kabatnne ngalapasatn jubah koa dari Ia ba makeatn ugak pakean-Ne ka Ia.
\v 31 Apas koa kabatnne ngicakng Ia ka uar untu disalipatn.
\p
\v 32 Sawaktu kabatnne bajaatn ka uar kota', kabatnne batamu ba seko' urakng dari Kirene nang badama Simon. Urakng koa kabatnne maksa untu mikut salip Yesus.
\v 33 Tarus sampelah kabatnne ka sete' tampat nang badama Golgota, artie: Tampat Tangkorak.
\v 34 Lalu kabatnne mare' Ia nyocok ampadu'. Apas Ia nyacapi', Ia bai' nyocok ia.
\v 35 Apas udah nyalipatn Ia kabatnne magi-magi pakean-Ne sacara diundi.
\v 40 kabatnne bakata: Hei Kao nang mao' ngarobohatnna' Bait Suci ba mao' minjawat ia agik daapm talu ari, salamatatnlah diri'-Nyu kade' Kao Anak Jubata, turutnlah dari salip koa!”
\v 42 “Urakng lain Ia salamatatn, tapi diri'-E babaro ina bisa Ia salamatatn! Ia Raja Israel? Baiklah Ia turutn dari salip koa, ba kami ana akan picaya ka Ia.
\v 43 Ia narohatn pangarapatn-Ne ka Jubata: baiklah Jubata nyalamatan Ia, kade' Jubata berkenan ka Ia! Barang Ia udah bakata: Aku adalah Anak Jubata.”
\v 48 Tarus bijaklah seko' atakng dari kabatnne koa; ia naap bunga karang, nyalupatn ia ka daapm anggor asapm, tarus nyucukatn ia ka sabatakng buuh ba marei'k Yesus nyocok.
\v 54 Kapala Pasukan ba parajurit-parajurit nang nyaga Yesus jaji gai' sidi sawaktu kabatnne nee' gempa bumi ba ahe nang dah tajaji, lalu bakata: “Sidi, Ia nyian Anak Jubata.”
\v 55 Ba dikoa ada manyak nang bini nang nee' dari jauh, yakoa nang bini-bini nang nunaan Yesus dari Galilea untu' ngalayani' Ia.
\v 56 Kaantara kabatnne koa ada Maria Magdalena, Maria uwe'k Yakobus, ba Yusuf, ba uwe'k anak-anak Zebedeus.
\p
\v 57 Dah mao'k maam ataknglah seko' urakng kaya, urakng Arimatea, nang badama Yusuf nang udah jaji murit Yesus ugak.
\v 58 Ia ampus ngadap Pilatus ba minta mayat Yesus. Pilatus marentahatn untu' nyarahatn ka ia.
\v 59 Yusuf pun naap mayat koa, ngapani ia ba kaikng lenan nang putih baraseh,
\v 60 tarus nguringan ia ka daapm kuburan nang barahu, nang dinamukng ka daapm bukit batu, ba apas ngulingan sege' batu aya'k ka pintu kuburan koa, tarus darilah ia.
\v 61 Tapi Maria magdalena ba Maria nang lain diapm dikoa duduk ka depan kuburan koa.
\p
\v 62 Kaampagi arie, apas ari persiapan, ataknglah imam-imam kapala ba urakng-urakng Farisi barage-rage ngadap Pilatus,
\v 63 tarus kabatnne bakata: “Tuan, kami ingat, kade' si penyesat koa sawaktu idup-Pe bakata: Apas talu ari Aku akan bangkit.
\v 64 Barang koa parentahatnlah untu nyaga kuburan koa sampe ari nang ka talu; kade ina', murit-murit-Te ana atakng mancuri Ia, lalu bakata ka rakyat: Ia udah bangkit dari antara urakng mati, tarus panyesatan nang dah dudi ana akan labih buruk agik akibate dari nang pertama.”
\v 7 Ba bijaki'lah ampus ba kataatnlah ka murit-murit-Te kade Ia udah bangkit dari antara urakng mati. Ia nohoi'k kao ka Galilea; dinaun kao ana nee Ia. Sasidie aku udah ngataatn ia ka kao.”
\v 8 Kabatnne langsung bijak badariatn dari kuburan koa, ba bacampur rasa gai ba rasa repo sidi tarus dari bijak-bijak untu mare' nauan koa ka murit-murit Yesus.
\v 9 Tiba-tiba Yesus batamu ba kabatnne tarus bakata: “Salam untunyu.” Kabatnne nyamaki' Ia ba ngoho' paha-E ba nyambah-Ia.
\v 10 Tarus ja Yesus ka kabatnne: “Ame gai'. Ampus ba kataatnlah ka kamaruk-kamaruk-Ku, biar kabatnne ampus ka Galilea, ba dikoalah kabatnne ana nee' Aku.”